متخصص تغذیه
اگر از یادگیری تأثیر غذا بر سلامتی افراد لذت ببرید، شغل متخصص تغذیه برای شما ایده آل است. متخصص تغذیه کسی است که به افراد در مورد رژیم غذایی و تغذیه آنها توصیه‌هایی ارائه می‌دهد. متخصصان تغذیه به جای توصیه رژیم‌های غذایی سخت، سم زدایی یا راه حل‌های زودبازده، روش‌های اثربخشی را برای ارائه تغذیه مناسب آموزش می‌دهند.
تغذیه مناسب برای یک کودک بیمار، یک ورزشکار، یک فرد مسن مبتلا به دیابت با هر سایر افراد متفاوت است؛ بنابراین متخصص تغذیه باید دانش بالایی در مورد افراد با شرایط مختلف داشته باشد. این شغل هیجان انگیز می‌تواند آینده خوب با درآمد مناسبی را برای شما به ارمغان بیاورید، در صورتی که دانش، مهارت و استعداد تبدیل شدن به متخصص تغذیه را داشته باشید.
شرایط و ویژگی‌های لازم برای ورود به شغل متخصص تغذیه
متخصص تغذیه از نزدیک با مردم ارتباط دارد، بنابراین به صبر، درک و همدلی نیاز خواهد داشت. فراتر از آن، او باید بتواند تحصیلات خود را به شیوه‌ای عملی و واقعی به کار ببرد تا نیازهای مردم به تغذیه مناسب را براورده کند. این امر مستلزم مهارت‌های ارتباطی عالی و توانایی درک چالش‌هایی است که هر مشتری با آن روبرو می‌شوید.
هنگام ارتباط مستقیم با افراد در مراکز مراقبت‌های بهداشتی، شفقت و احترام بسیار مهم است. یک متخصص تغذیه باید در ارتباط و ارائه یک برنامه غذایی موثر به نوجوانان، جوانان، میانسالان، افراد مسن و کسانی که مشکل بدنی یا بیماری خاصی دارند، تبحر بالایی داشته باشد. در استعدادیابی مشخص می‌شود که آیا فرد شرایط و ویژگی‌های لازم برای ورود به شغل متخصص تغذیه را دارد یا خیر.
وظایف متخصص تغذیه
متخصص تغذیه به مردم یاد می‌دهد که چگونه انتخاب غذاهای مناسب بر سلامت آنها تأثیر می‌گذارد و چگونه می‌توانند تغییرات مثبت در زندگی خود ایجاد کنند. برخی از وظایف معمول یک متخصص تغذیه عبارتند از:
- ملاقات با مشتریان برای ارزیابی شرایط تغذیه فعلی و تعیین اهداف
- ارائه آموزش‌های تغذیه در مورد چگونگی تأثیر غذاها بر سلامتی
- تعیین اهداف سلامت کوتاه مدت و بلند مدت براساس شرایط افراد
- برنامه ریزی غذایی و دستورالعمل‌های تهیه انواع غذاهای مناسب
- تشویق مشتریان برای ایجاد تغییرات مثبت در تغذیه و رژیم غذایی
- ارزیابی افراد به صورت دوره‌ای برای بررسی پیشرفت تغذیه‌ای
- کمک به مراجعین برای مدیریت بیماری (مانند دیابت) از طریق تغذیه
مهارت و دانش مورد نیاز متخصص تغذیه
برای تبدیل شدن به یک متخصص تغذیه باید دانش و مهارت‌های ضروری را آموزش ببینید تا بتوانید در بازار کار موفق عمل کنید. کسب دانش عمیق به متخصصان تغذیه کمک می‌کند تا برای همه افراد با هر شرایطی یک برنامه ارزیابی قوی ارائه دهند. مهارت‌های نرم نیز به این متخصصان در ارتباط موثر، مدیریت شرایط و حل مسئله کمک زیادی می‌کند.
مهارت‌های عمومی شغل متخصص تغذیه
برای موفقیت در شغل متخصص تغذیه تنها با مدرک معتبر از یک دانشگاه معروف نیاز نیست، شما باید مهارت‌های مختلف کسب کنید. در ادامه به برخی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که متخصصان تغذیه نیاز دارند، اشاره می‌کنیم:
1- مهارت‌های بین فردی
اگر می‌خواهید به افراد در رسیدن به اهداف کمک کنید و مشتریان در مورد نحوه تغذیه اصولی آموزش دهید، به مهارت‌های بین فردی نیاز دارید. این امر برای هر کسی که با مردم کار می‌کند یک الزام مطلق است؛ اما به خصوص وقتی با موضوعی مانند سلامتی و رژیم غذایی سروکار دارد، مهارت‌های بین فردی اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند. یک متخصص تغذیه خوب دلسوز است و با مشتریان خود برای یک رژیم غذایی خوب همدلی می‌کند. یکی دیگر از مهارت‌های مهم بین فردی، توانایی کار و کمک به افراد بدون قضاوت است. مشتریان شما سزاوار راهنمایی دلسوزانه هستند، نه قضاوت کردن‌های غیر مفید!
2- سازماندهی اطلاعات
به عنوان یک متخصص تغذیه، ضروری است که داده‌های مهم هر مشتری را سازماندهی کرده و در جایی ایمن نگه دارید. مشتریان برای سازماندهی اطلاعات مربوط به رژیم غذایی و تغذیه به شما متکی خواهند بود. اگر نتوانید جزئیات و اطلاعات آنها را به صورت سازماندهی شده مدیریت کنید تا حد ممکن از خدمات شما بهره نخواهند برد. یکی دیگر از جنبه‌های مهم سازماندهی اطلاعات «حفظ حریم خصوصی» است. متخصصان تغذیه اطلاعات شخصی و سلامتی مشتریان خود را جمع آوری می‌کنند. شما باید آن اطلاعات را ایمن نگه دارید تا دیگران نتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
3- ایجاد ارتباطات موثر
متخصصان تغذیه به عنوان راهنما، مربی و شاید از همه مهم‌تر معلم شناخته می‌شوند. شما به آنها در مورد تغذیه، چگونگی تأثیر غذا بر سلامت و چگونگی ایجاد تغییرات مثبت آموزش می‌دهید. برای انجام موفقیت آمیز این کار باید در برقراری ارتباط خوب باشید. این موضوع شامل ارتباطات مکتوب و آنلاین، برقراری ارتباط از طریق ویدئوها و رسانه‌های اجتماعی و صحبت حضوری است. شما باید بتوانید پیام خود را به طور واضح و مختصر به مشتریان برسانید. این موضوع پایه و اساس آموزش به مردم است.
4- مدیریت بهینه زمان
در هر شغلی که شامل کار با مشتریان و تنظیم قرار ملاقات‌هاست، مدیریت زمان یک امر ضروری است. وقت شناس بودن الزام‌آور خواهد بود. به موقع بودن یکی از جنبه‌های حرفه‌ای این شغل است و به شما کمک می‌کند در تمام زمینه‌های شغلی خود موفق باشید. مدیریت زمان به این معنی است که می‌توانید برنامه ریزی کنید و به آن پایبند باشید، کارها را به نحو احسن انجام دهید و زمان تلف شده را به حداقل برسانید. همانطور که می‌گویند زمان پول است، بنابراین هر چه کارآمدتر کار کنید، درآمد بیشتری خواهید داشت. همچنین مشتریان به وقت اهمیت می‌دهند و دوست دارند در زمان تعیین شده با شما ملاقات داشته باشند.
5- مهارت حل مسئله
کمک به افراد در زمینه تغذیه نیاز به مهارت حل مسئله و توانایی تجزیه و تحلیل موقعیت و ایجاد تغییرات مورد نیاز دارد. ممکن است با یک مشتری شروع کنید و یک هدف و مسیر روشن برای رسیدن به نتایج داشته باشید؛ اما هیچ چیز به این سادگی نیست! در طول مسیر به طور مداوم نیاز به تنظیم استراتژی‌ها و برنامه‌های جدید خواهید داشت. انجام این کار البته نیاز به صبر دارد. همچنین مستلزم آن است که به سرعت مشکل را تجزیه و تحلیل کنید و یک یا چند راه حل ارائه دهید. یک متخصص تغذیه توانا می‌تواند هر مشکلی را حل کند و برای هر تغییراتی آماده باشد.
دانش و رشته تحصیلی علوم تغذیه
برای تحصیل در رشته علوم تغذیه باید در علوم تجربی درس بخوانید و در کنکور شرکت کنید. سپس برای مقطع کارشناسی چهار ساله مدرک علوم تغذیه می‌گیرد. تبدیل شدن به یک متخصص به مدرک دکتری نیاز دارد. اگر دانشجویی بخواهد مطب شخصی دایر کند باید دکتری تغذیه (PhD) بخواند. برای ارشد و دکتری می‌توانید در گرایش‌های زیر تحصیل کنید:
- علوم تغذیه
- سیاست‌های غذا و تغذیه
- اپیدمیولوژی
- مددکاری اجتماعی
- بیوشیمی بالینی، سالمند شناسی
- نانو فناوری پزشکی
- سلامت در بلایا و فوریت‌ها
- انفورماتیک پزشکی
- سلامت و رفاه اجتماعی
- گفتار درمانی
نتایج تست استعدادیابی متخصص تغذیه
براساس تست دیسک می‌توان متخصصان تغذیه را افرادی با مشخصات ثبات (S) و وظیفه شناسی (C) مشخص کرد. فردی با سبک ثبات (S) می‌خواهد با دیگران در شرایط موجود برای انجام وظایف ارتباط بگیرید. او برای همکاری، صداقت و قابل اعتماد بودن ارزش قائل هستند. فردی با سبک S معمولاً آرام، صبور و سازگار است. افراد با سبک وظیفه شناسی (C) عمدتاً می‌خواهند در شرایط موجود با وجدان کار کنند تا هم کیفیت و هم دقت را تضمین کنند. این شخص برای تخصص، شایستگی و استدلال عینی ارزش قائل است.
براساس هوش چندگانه گاردنر می‌تواند گفت که متخصصان تغذیه چندین نوع هوش مختلف را دارند. هوش منطقی-ریاضی به تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به تغذیه، محاسبه نیازهای غذایی و توسعه برنامه‌های تغذیه‌ای مبتنی بر شواهد دلالت دارد. هوش بین فردی به ایجاد رابطه با مشتریان، درک نیازهای فردی آنها و انتقال موثر اطلاعات تغذیه‌ای به شیوه‌ای شخصی اشاره دارد.
فرصت‌های شغلی و بازار کار متخصص تغذیه
از کار در بخش خصوصی گرفته تا صنعت، پژوهش، انتشارات و دانشگاه، فرصت‌های شغلی مختلفی برای متخصصان تغذیه وجود دارند. متخصصان تغذیه ممکن است در محیط‌های کاری زیر مشغول به کار شوند:
- مطب خصوصی
- مطب پزشکان
- کلینیک‌های مشاوره تغذیه
- کلینیک‌های رژیم درمانی
- بیمارستان‌ها
- مراکز ورزشی
- شرکت‌های صنایع غذایی
- شرکت‌های محصولات دارویی
- مربی ورزشی
درآمد و حقوق رشته علوم تغذیه در ایران
به دلیل اهمیت بالا به تغذیه سالم و زندگی ایده آل، متخصصان تغذیه بازار کار خوبی در ایران دارند. به طور کلی، سطوح بالاتر تحصیلی مانند مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری در رشته تغذیه می‌تواند منجر به درآمد بیشتر شود. صنعتی که یک متخصص تغذیه در آن کار می‌کند بر درآمد تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، کسانی که مطلب خصوصی دارند، معمولاً درآمد بیشتری نسبت به متخصصان خواهند داشت که در کلینیک‌ها کار می‌کنند. درمجموع، میزان درآمد متخصص تغذیه خوب است.
بازار کار خارج از کشور برای یک متخصص تغذیه ایرانی
مبارزه با چاقی و ترویج یک سبک زندگی سالم و فعال، تقاضای روزافزون برای متخصصان تغذیه را تامین می‌کند. این موضوع فرصت‌هایی را برای مهاجرت به خارج از کشور فراهم خواهد کرد. برای مثال کانادا با کمبود نیروهای متخصص در حوزه تغذیه روبرو است. حتی با وجود تعداد زیادی از متقاضیان کار برای ورود به این حوزه، وبسایت برنامه ریزی شغلی و شغلی فدرال Job Bank پیش بینی می‌کند که کمبود فعلی متخصصین تغذیه در 9 سال آینده ادامه خواهد داشت. همین امر موقعیت خوبی را برای مهاجرت به خارج از کشور مهیا کرده است.
بازار کار و آینده شغلی رشته علوم تغذیه در دنیا
مردم به طور کلی از اصول سلامتی و نیاز به یک رژیم غذایی متعادل آگاه‌تر شده‌اند؛ بنابراین، جای تعجب نیست که US News & World Report در حال حاضر شغل متخصص تغذیه را در رتبه 24 در میان بهترین مشاغل مراقبت‌های بهداشتی و رتبه 78 را در میان 100 شغل برتر در سراسر کشور قرار داده است. همچنین اداره آمار کار ایالات متحده (BLS) سالانه حدود 5600 شغل جدید برای متخصصان تغذیه و رژیم درمانی بین سال‌های 2021 تا 2031 پیش بینی می‌کند. با این رشد زیاد، فرصت‌های شغلی برای متخصصان تغذیه امیدوار کننده خواهد بود.
کلام آخر
متخصصان تغذیه برای ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها از طریق استفاده از تغذیه مناسب تلاش می‌کنند. آنها اغلب با بیماران برای تعیین اهداف مرتبط با سلامتی کار می‌کنند و برای ارائه یک سبک زندگی سالم تلاش زیادی از خود نشان می‌دهند. متخصصان تغذیه برای شناسایی نیازهای غذایی بیمار، مشاوره با بیماران در مورد عادات غذایی و تهیه برنامه غذایی برای رفع نیازهای بیمار آموزش دیده‌اند. اگر می‌خواهید ببینید در این شغل مهارت و استعداد دارید با مشاوران در سیناتلنت تماس بگیرید.
سوالات متداول
متخصصان تغذیه خدماتی مانند مشاوره غذایی شخصی، برنامه ریزی وعده‌های غذایی، آموزش تغذیه، راهنمایی‌های مدیریت وزن و حمایت از افراد با شرایط سلامت خاص را ارائه می‌دهند.
برای تحصیل در رشته علوم تغذیه باید در علوم تجربی درس بخوانید و در کنکور شرکت کنید. تحصیل در مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری در این رشته امکان پذیر است.
دفعات بازدید بستگی به نیازها و اهداف فردی دارد. برخی ممکن است از حمایت مداوم بهره مند شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است برای راهنمایی خاص یا در یک دوره از مرحله زندگی خود به متخصص تغذیه مراجعه کنند.
