پزشک قانونی
علم پزشکی قانونی راهی برای استفاده از علم در دادگاه حقوقی اعم از جنایی و مدنی است. یک پزشک قانونی می‌تواند از مهارت‌های علمی خود برای بررسی شواهدی از صحنه جرم استفاده کنید یا دانش خود را برای به عنوان شاهد اصلی در طول محاکمه به اشتراک بگذارد. اگرچه پزشکی قانون بیشتر کارهای خود را در آزمایشگاه انجام می‌دهد، اما نتایج کار او نقش مهمی در جامعه خواهد داشت. پزشک قانون می‌تواند یک روز به تجزیه و تحلیل نمونه‌های خون از صحنه قتل بپردازد و روز بعد صحت یک مدرک مهم را تأیید کنید؛ بنابراین شغل پزشک قانونی برای برقراری عدالت در یک جامعه مدنی ضروری است.
شرایط و ویژگی‌های لازم برای ورود به شغل پزشک قانونی
شغل پزشک قانونی شامل کمک به تحقیق در مورد جنایات از طریق کار در صحنه جرم برای شناسایی و جمع آوری شواهد است. پزشک به تجزیه و تحلیل شواهد در آزمایشگاه می‌پردازد تا از شواهد به دست آورده برای تعیین آنچه در صحنه جرم رخ داده استفاده کند. پزشک قانون این اطلاعات را در اختیار کارآگاهان، بازپرسان و وکلای دادگستری قرار می‌دهد تا آنها بتوانند تحقیقات خود را تکمیل کنند و مجرمان را تحت تعقیب قرار دهند.
مطمئناً پزشکی قانونی کار سخت و دقیقی است. همچنین ممکن است فرد مجبور شود برای توضیح یافته‌های خود در دادگاه حاضر شود یا توسط وکلا مورد سوال قرار گیرد. پزشکان قانونی ممکن است مجبور باشند در هر نوع آب و هوایی در بیرون کار کنند، ساعت‌های زیادی را در آزمایشگاه‌ها و دفاتر بگذرانند یا ترکیبی از کارهای داخل و بیرون از دفتر را انجام دهند. آنها اغلب با متخصصان و سایر پرسنل مجری قانون کار می‌کنند. حضور پزشکان قانونی در صحنه جرم و دیدن صحنه‌های دلخراش می‌تواند سخت باشند.
پزشکان قانونی ممکن است در سراسر حوزه قضایی خود (شهرها یا شهرستان‌ها) سفر کنند. دشواری شغل پزشک قانونی در این است که باید شواهد دست اول و دقیقی را ارائه دهند، زیرا اگر اطلاعات آن ناقص یا اشتباه باشند، ممکن است بی‌گناهی به زندان بیفتد یا به مجازات سنگین‌تر متهم شود. همچنین دوران تحصیل می‌تواند مانند دیگر رشته‌های پزشکی دشوار باشد. با استعدادیابی می‌توان در مورد اینکه دانش آموزان یا دانشجویان می‌توانند به پزشکان قانونی تبدیل شوند، بررسی‌های لازم را انجام داد.
وظایف پزشک قانونی
پزشک قانونی در آزمایشگاه‌ها و صحنه‌های جرم کار می‌کند. او در صحنه جرم معمولاً کارهای زیر را انجام می‌دهد:
- تجزیه و تحلیل صحنه جرم برای جمع آوری شواهد
- عکس گرفتن از صحنه جرم برای جمع آوری شواهد
- ثبت مشاهدات و یافته‌ها از محل و موقعیت جرم
- جمع آوری شواهدی از جمله اسلحه، اثر انگشت و مایعات بدن
- انتقال شواهد به آزمایشگاه‌های جرم و جنایت
پزشک قانونی در آزمایشگاه‌ها معمولاً کارهای زیر را انجام می‌دهند:
- انجام آنالیزهای شیمیایی، بیولوژیکی و میکروسکوپی روی شواهد
- استفاده از نتایج DNA یا سایر تجزیه و تحلیل‌های علمی
- مشورت با متخصصان در زمینه‌های تخصصی مانند سم شناسی (مطالعه سموم و تأثیر آنها بر بدن) و ادنتولوژی (شاخهای از پزشکی قانونی که بروی دندان متمرکز است)
مهارت و دانش مورد نیاز پزشک قانون
یک پزشک قانونی علاوه بر دانش علمی از مهارت‌های مختلفی برای انجام تحقیقات کامل استفاده می‌کنند. مهارت‌های تخصصی مورد نیاز پزشک قانونی شامل نحوه کار در چارچوب قانون، استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی و رسیدگی به صحنه‌های جرم را شامل می‌شود. برخی از مهارت‌های نرم مانند مهارت‌های ارتباطی، تفکر انتقادی و قدرت حل مسئله نیز اهمیت بالایی دارد.
مطالعه رشته پزشکی قانونی می‌تواند یک انتخاب شغلی ارزشمند و هیجان انگیز باشد به ویژه برای کسانی که دارای مجموعه مهارت‌های مناسب هستند. داشتن پیشینه در علم با تاکید خاص بر شیمی، زیست شناسی و ریاضیات نیز ضروری است. پزشکان قانونی نیز باید بتوانند تحت فشار آرامش خود را حفظ کنند. با مشاوره و منتورینگ می‌تواند اطلاعات کافی در مورد مهارت و دانش لازم در این حوزه به دست آورد.
مهارت‌های عمومی شغل پزشک قانونی
پزشک قانونی برای موفقیت در حوزه کاری خود باید چندین مهارت تخصصی و ویژگی شخصیتی داشته باشند. برخی از این مهارت‌ها عبارتند از:
- پزشکان قانونی باید متفکران انتقادی باشند. آنها باید قادر به تجزیه و تحلیل شواهد و حل مشکلات باشند.
- پزشکان قانونی باید به جزئیات توجه کنند تا سرنخ‌هایی را بیابند که می‌تواند به آنها در حل یک پرونده کمک کند.
- پزشکان قانونی باید مهارت‌های ارتباطی خوبی داشته باشند تا بتوانند یافته‌های خود را به پلیس، وکلا و سایر متخصصان در میان بگذارند.
- پزشکان قانونی باید مهارت تیمی قوی داشته باشند. آنها باید بتوانند با اعضای تیم و سایر متخصصان برای حل پرونده‌ها همکاری کنند.
- پزشکان قانونی به یک پیشینه علمی قوی نیاز دارند، زیرا باید از اصول و روش‌های علمی برای تجزیه و تحلیل شواهد استفاده کنند.
- پزشکان قانونی برای موفقیت در کار خود باید فداکاری، پشتکار و اشتیاق به برقراری عدالت داشته باشند.
- پزشکان قانونی باید ارتباط کتبی و کلامی قوی داشته باشد تا بتوانند یافته‌های خود را به همکاران یا برای شهادت در یک محاکمه جنایی ارائه دهند.
- پزشکان قانونی باید از توانایی‌های حل مسئله برای کشف اطلاعات و یافتن نتایج معتبر از شواهد جنایی استفاده کنند.
- پزشکان قانونی باید استدلال قیاسی داشته باشند تا بتوانند از شواهد مختلف و سایر اطلاعات برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد حقایق جرم استفاده کنند.
دانش و رشته تحصیلی پزشکی قانونی
برای تبدیل شدن به یک پزشک قانون باید مدرک لیسانس حقوق، علوم پزشکی و علوم اجتماعی داشته باشید. سپس می‌توانید در کنکور ارشد برای رشته پزشکی قانونی شرکت کنید؛ بنابراین رشته پزشکی قانونی نوعی میان رشته محسوب می‌شود. برخی از دروس دانشگاهی این رشته شامل معاینات پزشکی قانونی، آزمایشگاه پزشکی قانونی، بررﺳﯽ ﺻﺤﻨﻪ ﺟﺮم، ﮐﺸﻒ ﺟﺮاﯾﻢ از ﻣﻨﻈﺮ ﭘﺰﺷﮑﯽ و سایر موارد هستند. با این حال، باید توجه داشته باشید که شغل شما نسبت به مدرم لیسانس متفاوت خواهد بود. اگر لیسانس حقوق داشته باشید، معمولاً در حوزه‌های قضایی و کیفری مشغول به کار خواهید شد. اگر هم لیسانس رشته‌های علوم پزشکی را اخذ کرده باشید، اغلب در آزمایشگاه کار می‌کنید.
نتایج تست استعدادیابی پزشک قانونی
براساس تست دیسک می‌توان گفت که پزشکان قانونی تیپ رفتاری CS دارند. این افراد فوق العاده وظیفه شناس، محتاط و پایدار هستند. آنها به خوبی در یک محیط تیمی قرار می‌گیرند و دوست دارند کارهای عملی انجام دهند. این افراد از ساختار و نظم لذت می‌برند و از داشتن یک سبک زندگی معمولی و بدون ریسک قدردانی می‌کنند. ترکیبی از ویژگی‌های وظیفه شناسی (C) و پایداری (S) منجر به فردی می‌شود که بسیار قابل اعتماد، ساختارمند و جدی است. افراد تیپ رفتاری CS اغلب کمال گرا هستند. اغلب آنها صبر باورنکردنی دارند و همه چیز را به روشی متعارف و منظم انجام دهند.
از نظر تست چند گانه گاردنر می‌توان پزشکان قانونی را افرادی با هوش تصویری فضایی، هوش بین فردی و هوش منطقی ریاضی می‌دانند. این متخصصان می‌توانند منطق‌گرا، جزئی بین، تصویرساز (ذهنی)، همدل، دارای ارتباطات قوی و سایر موارد باشند. به طور کلی، این تست‌ها می‌توانند تصویری واضحی از شرایط دانش آموزان و دانشجویان برای استعدادیابی شغلی ارائه دهند تا بررسی که آیا آنها توانایی ورود به این رشته را دارند یا خیر.
فرصت‌های شغلی و بازار کار پزشک قانونی
دانشمندان پزشکی قانونی ممکن است در محیط‌های مختلف از جمله ادارات پلیس، سازمان‌های دولتی و آزمایشگاه‌های خصوصی استخدام شوند. بسیاری از دانشمندان پزشکی قانونی برای شرکت‌های مشاوره‌ای کار می‌کنند که خدمات وکلا و شرکت‌های بیمه را ارائه می‌دهند. دیگر متخصصان این حوزه در دانشگاه‌ها یا دفاتر معاینات پزشکی کار می‌کنند.
اکثر پزشکان قانونی در یک زمینه از پزشکی قانونی مانند بالستیک، اثر انگشت یا تجزیه و تحلیل DNA تخصص دارند. دانش آموختگان این رشته می‌توانند به عنوان دستیار متخصص پزشک قانونی، بازرس پزشکی قانونی، سم شناس پزشکی قانونی، مدیر آزمایشگاه جنایی و مشاور پزشکی قانونی مشغول به کار شوند. درمجموع، فرصت‌های شغلی منحصر به فردی برای فارغ التحصیلان این رشته در کشور وجود دارد و بازار کار این رشته خوب است.
درآمد و حقوق رشته پزشکی قانونی در ایران
درآمد و حقوق در رشته پزشکی قانونی بسته به عواملی مانند موقعیت مکانی، سطح تحصیلات، تجربه و مسئولیت‌های شغلی می‌تواند متفاوت باشد. پزشکی قانونی شاخهای تخصصی از پزشکی است که شامل کاربرد دانش پزشکی در مسائل حقوقی است. به دلیل آنکه فارغ التحصیلان این رشته در حوزه قضایی و پزشکی مشغول به کار می‌شوند و شغلشان با حساسیت بالایی همراه است، درآمد بالایی دارند.
بازار کار خارج از کشور برای یک پزشک قانونی ایرانی
قوانین علم پزشکی قانونی در هر کشور متفاوت هستند. همین تفاوت‌ها نقش اصلی در پذیرش مهاجران دارند. از دانش آموختگان خواسته می‌شود تا مدرک معادل در کشور مقصد را ارائه دهند. به این معنا که باید واحدهای درسی مربوط به شرایط قضایی و مدنی کشور مقصد را پاس کنند. با این حال، شرایط مهاجرت بسته به کشور متفاوت خواهد بود؛ اما کشورهای بسیاری مانند کانادا، استرالیا، ایالات متحده و آلمان از افرادی که مدرک تحصیلی پزشکی قانونی دارند برای کار در کشورشان استقبال می‌کنند.
بازار کار و آینده شغلی رشته پزشک قانونی در دنیا
بر اساس دفتر آمار کار، رشته پزشکی قانونی باید از سال 2020 تا 2030 به رشد 16 درصدی ادامه دهد. این رشد در درجه اول به دلیل افزایش جرایم است که از طریق تجزیه و تحلیل DNA حل می‌شود. به طور متوسط در طول یک دهه، سالانه حدود 2600 فرصت شغلی جدید برای متخصصان پزشکی قانونی در سراسر جهان پیش بینی می‌شود. در حالی که پزشک قانونی می‌تواند امنیت شغلی و درآمد بالایی داشته باشد، اما کار در این حرفه سختی‌های مخصوص به خود را دارد.
کلام آخر
یک پزشک قانونی از دانش علمی خود برای کمک به حل جرایم استفاده می‌کند. سازمان‌های مجری قانون اغلب از پزشکان قانون برای شرکت‌های خصوصی یا مشاوران مستقل بهره می‌برند. هدف نهایی همیشه یکسان است، زیرا همه آنها دنبال استفاده از علم برای یافتن حقیقت هستند. شغل پزشک قانون می‌تواند بسیار جذاب و هیجان انگیز باشد، اما در عین حال بسیار حساس و دقیق است. پس باید مهارت‌های لازم در این رشته را به خوبی کسب کنید و ببینید آیا استعداد تبدیل شدن به پزشک قانونی را دارید یا خیر. برای مشاوره استعدادیابی می‌توانید از تخصص مشاوران ما در سیناتلنت بهره مند شوید.
سوالات متداول
مشاغل در پزشکی قانونی شامل پزشک قانونی، تکنسین قانونی، بازپرس صحنه جرم، آسیب شناس قانونی، انسان شناس قانونی، روانشناس قانونی، ادنتولوژیست پزشکی قانونی و پرستار پزشکی قانونی و غیره هستند.
الزامات آموزشی برای یک پزشک قانونی معمولاً شامل مدرک لیسانس در یک زمینه علمی مرتبط مانند زیست شناسی، شیمی، حقوق یا علوم پزشکی است. سپس باید برای مدرک ارشد پزشکی قانونی اقدام کرد.
در حالی که بسیاری از پزشکان قانونی در آزمایشگاه‌های جنایی کار می‌کنند، این امکان را دارند در سایر موقعیت‌ها مانند دفاتر بازرسی پزشکی، سازمان‌های مجری قانون، سازمان‌های دولتی، موسسات تحقیقاتی و شرکت‌های مشاوره خصوصی مشغول به کار شوند.
