سرپرستار
یکی از مشاغل حوزه‌ی بهداشت و درمان، سرپرستاری است. همانطور که از عنوان این شغل مشخص است، سرپرستار، فردی است که وظیفه‌ی نظارت بر تیم پرستاران و همچنین هدایت آنها را در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی بر عهده دارد. این شغل، یکی از مشاغل نسبتا پردرآمد و البته پر استرس حوزه درمان است که بازار کار نسبتا خوبی هم در داخل و هم خارج از کشور دارد. پیش از تصمیم‌گیری درباره‌ی ورود به آن باید با وظایف، مدرک دانشگاهی موردنیاز، مهارت‌های لازم، حقوق و مزایای نسبی آن آشنا شوید. در این مقاله با هدف معرفی کلی این شغل، به این موارد خواهیم پرداخت.
وظایف سرپرستار چیست؟
سرپرستار که به او در عمده‌ی کشورهای خارجی Head Nurse یا در برخی کشورها مانند انگلیس، Matron گفته می‌شود، فردی است که وظیفه‌ی مدیریت و رهبری یک تیم پرستاری را در یک مرکز درمانی یا مراقبتی به عهده دارد. از مهم‌ترین وظایف این فرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اطمینان از عملکرد صحیح پرستاران
- آموزش پرستاران
- انجام امور اداری مربوط به تیم پرستاری با بخش‌های مدیریتی بیمارستان
- برقراری ارتباط با تیم‌های پرستاری دیگر، یا تیم‌های پزشکی و سایر بخش‌های بیمارستان
- پیاده‌سازی سیاست‌های مراقبت از بیماران
- تقسیم وظایف بین اعضای یک تیم پرستاری
- تشکیل منظم جلسات با اعضای تیم و نیز با بخش‌های بالادستی و ارائه‌ی گزارش‌های منظم به آنها
- مشارکت مستقیم و عملی در مراقبت از بیماران
- سفارش لوازم موردنیاز در بخش مربوطه در مرکز درمانی
هرچه یک محیط درمانی بزرگتر باشد، وظایف سرپرستار نیز سنگین‌تر و حساس‌تر خواهد بود. در محیط‌های درمانی بزرگ، معمولا چندین تیم پرستاری فعالیت می‌کنند. تیم مشاوره و منتورینگ سینا تلنت در جلسات خود شما را بیشتر با محیط کاری یک Head Nurse آشنا خواهد کرد.
مدرک دانشگاهی موردنیاز برای سرپرستار شدن
حداقل مدرک مورد نیاز برای ورود به شغل سرپرستاری، لیسانس پرستاری است. درحقیقت، دانش پزشکی موردنیاز برای تبدیل شدن به یک سرپرستار، تفاوت چندانی با دانش پرستاری ندارد. یک Head Nurse نیز باید علائم حیاتی، مراقبت‌های درمانی اولیه و عملیات پزشکی را به‌خوبی بشناسد و در مواقع لازم، آنها را به کار بگیرد. بااین‌حال، فارغ‌التحصیلان مقطع لیسانس پرستاری، ابتدا باید چند سالی در همین شغل، کسب تجربه کرده و در صورت اثبات مهارت‌های مدیریتی و ارتباطی خود، با صلاح‌دید مرکز درمان، ترفیع شغلی بگیرند.
فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد رشته‌ی پرستاری، شانس بیشتری برای سرپرستار شدن در مدت زمان کوتاه‌تر پس از فارغ‌التحصیلی دارند. در برخی کشورهای خارجی، رشته‌هایی مانند رهبری پرستاری یا مدیریت پرستاری نیز در مقطع کارشناسی ارشد ارائه می‌شوند. برای ورود به این رشته‌ها ممکن است از شما تست استعدادیابی نیز گرفته شود.
در برخی مراکز درمانی، مدرک لیسانس و یا فوق لیسانس رشته‌های بیولوژی، علوم تغذیه، مراقبت‌های درمانی، مددکاری اجتماعی و پیش‌پزشکی (Pre-Medicine) نیز برای تصدی شغل سرپرستاری، موردقبول هستند.
مهارت های موردنیاز برای شغل سرپرستاری
برای تصدی شغل Head Nurse و نیز موفقیت در آن، علاوه بر کسب دانش پرستاری و پزشکی، باید مهارت‌های زیر را نیز در خود تقویت کنید:
- رهبری و مدیریت تیم
- برقراری ارتباط شفاف، دقیق و اثرگذار
- انتقادپذیری و گوش‌سپاری به نیازهای دیگران
- همدردی و هم‌درکی
- تجزیه و تحلیل
- توانایی انجام چند کار همزمان یا مولتی تسکینگ
- مسئولیت‌پذیری و پاسخ‌گویی
- مدیریت منابع انسانی
این مهارت‌ها ذاتی هستند اما می‌توانند با شرکت در دوره‌های مربوط به مهارت‌های نرم، تقویت شوند. دریافت مدرک این دوره‌ها، شانس شما برای ورود به این شغل را افزایش خواهد داد. در نهایت نیز این عملکرد شما و موفقیت‌تان در جلب رضایت مدیریت مرکز درمانی است که سبب ترفیع شما به موقعیت شغلی سرپرستار می‌شود. برای سنجش میزان استعداد خود در شغل سرپرستاری، می‌توانید در تست استعداد یابی شغلی آن شرکت کنید.
فرصت های شغلی و بازار کار سرپرستار
به‌طورکلی، تقاضای جهانی برای شغل پرستاری و سرپرستاری رو به افزایش است. توسعه‌ی زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی در دنیا، دلیل اصلی این موضوع است. از سوی دیگر، این مشاغل، دشواری‌های خاص خودشان را دارند که سبب کاهش نیروی انسانی برای آن می‌شود. برخی از این دشواری‌ها مربوط به ویژگی‌های شخصیتی لازم برای تصدی آنها و برخی دیگر، مربوط به ساعات کاری و توانایی سازگاری با محیط‌های درمانی هستند. از مهم‌ترین مراکزی که به‌عنوان سرپرستار در آنها می‌توانید مشغول به کار شوید، عبارتند از:
- بیمارستان‌ها
- کلینیک‌های فوریت‌های پزشکی
- سازمان‌های توانبخشی
- کلینیک‌های پرستاری
- خانه‌های سالمندان
- مراکز ترک اعتیاد
- مراکز مراقبت‌های طولانی‌مدت
درآمد و حقوق سرپرستار در ایران
مطابق گزارش وب‌سایت ایران تلنت، حداقل درآمد یک پرستار در سال ۱۴۰۲ در ایران، حدود ۱۰ میلیون تومان در ماه است. این درآمد برای سرپرستاران تا حدود ۵۰ درصد یعنی ۱۵ میلیون تومان در ماه افزایش می‌یابد. پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده، درآمد شغل سرپرستاری با توجه به تقاضای بالا برای این شغل، با شغل درآمد پرستاری، اختلاف بیشتری پیدا کند.
بازار کار خارج از کشور برای یک سرپرستار ایرانی
یک هد نرس یا پرستار ایرانی به شرط داشتن سابقه‌ی کاری حداقل دو ساله، ارائه‌ی مدارک لازم مانند دیتافلو، مدرک آزمون پرومتریک، تسلط به زبان انگلیسی و دیگر مدارک لازم، می‌تواند وارد بازار جهانی کار این رشته شود. در سال‌های اخیر، آمار مهاجرت کاری از ایران با این رشته به‌ویژه به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، آمریکا و کانادا افزایش یافته است. متوسط درآمد سالانه یک سرپرستار در آمریکا ۱۰۴ هزار و در دبی ۱۵ هزار دلار است.
سوالات متداول
مدرک لیسانس یا فوق لیسانس رشته‌های پرستاری، بیولوژی، علوم تغذیه، مراقبت‌های درمانی، مددکاری اجتماعی و پیش‌پزشکی.
حداقل مدرک لیسانس رشته پرستاری
با انجام تست‌های استعدادیابی و استفاده از خدمات مشاوره‌ی تحصیلی و شغلی سیناتلنت.
