چطور شغل مناسب خود را پیدا کنیم؟
داشتن شغل مناسب، یکی از نیازهای اساسی همه انسانهاست که باعث ایجاد معنا و مفهوم در زندگی آنها میشود اما پیدا کردن شغل مناسب ممکن است از طریق شانس، پارتیبازی، پیگیری شخصی یا تحلیل تخصصی انجام شود. البته در اینجا منظور ما از “شغل مناسب” به صورت یک مفهوم نسبی تفسیر میشود زیرا ممکن است یک شغل برای یک شخص، بسیار مناسب و برای شخص دیگر کاملا نامناسب باشد.
مراحل مختلفی برای انجام فرآیند استعدادیابی شغلی و انتخاب یک شغل مناسب وجود دارد که در حالت کلی میتوانیم آن را در سه مرحله اصلی خلاصه کنیم. در قدم اول نوع شخصیت، علایق و تواناییهای فرد به شکل تخصصی مورد بررسی قرار میگیرد. در قدم بعد، شرایط کلی مشاغل انتخابشده از نظر بازار کار، آینده شغلی، مزایا و معایب و علاقه فرد به شغلهای مختلف بررسی میشود و در قدم آخر نیز مسیر شغلی و راهکارهای مناسب برای پیشرفت در شغل نهایی در اختیار فرد قرار میگیرد و در صورت لزوم، برنامه جامعی برای اصلاح یا تغییر مسیر شغلی فرد تدوین میشود.
منظور از شغل مناسب چیست؟ (راهنمای انتخاب شغل مناسب)
بیشتر افراد پس از سن 18سالگی یا پس از اتمام دوران دانشگاه وارد مشاغل مختلف میشوند و شغل آنها در کنار سایر ارکان مهم زندگی مانند خانواده، سلامتی، امنیت و … قرار میگیرد و جالبتر اینکه شغل هر فرد میتواند ارکان زندگی او را تحت تاثیر قرار بدهد. داشتن شغل مناسب برای بسیاری از افراد به معنی داشتن درآمد بیشتر است. البته نمیتوان این موضوع را انکار کرد که وضعیت اقتصادی مناسب، نقش مهمی در سلامت روانی و سطح زندگی افراد دارد اما باید توجه داشت که کسب درآمد، تنها بخشی از پازل آرامش و کیفیت زندگی انسانهاست.
معمولا افرادی که در زمینههای شغلی غیرمرتبط با استعدادها و علایق خود فعالیت میکنند، حتی با داشتن درآمدهای بسیار بالا، با احساسی از بیمیلی یا عدم تعلق خاطر روبهرو هستند و این نشان میدهد که داشتن شغل مناسب و درآمد بالا، لزوما در یک جهت قرار ندارند. از نظر روانشناسی، شغل مناسب برای هر فرد شامل یک یا چند فعالیت مختلف است که فرد از آنجام آنها لذت میبرد، نسبت به آنها احساس خوبی دارد و از یک توانایی ذاتی برای انجام آنها برخوردار است؛ در حالت کلی میتوان گفت که شغل مناسب به شغلی گفته میشود که با تواناییها، علایق و استعدادهای فرد منطبق باشد. به شکل ساده شغلی برای شما مناسب است که در آن بتوانید خود واقعی و عالیتان را بدون داشتن استرس و فشار نشان بدهید.
مهارتها و علاقهمندیهای خود را بشناسید تا شغل مناسب خود را پیدا کنید
همه افراد دارای مجموعهای از مهارتها و استعدادهای ذاتی هستند که مانند یک گنج بزرگ در وجود آنها پنهان شده است و شاید پیدا کردن این گنج، یکی از مهمترین وظایف هر فرد در طول دوران زندگی باشد. اما پیدا کردن این گنج بزرگ و استفاده درست از آن به یک نقشه دقیق و مجموعهای از ابزارهای مناسب نیاز دارد تا شما بتوانید تواناییهای خودتان را به درستی بشناسید و در مسیرهای درست از آنها استفاده کنید. یکی از این مسیرهای مهم و طلایی، انتخاب شغل مناسب است که به عنوان زیربنای بسیاری از فعالیتهای آینده شما شناخته میشود و تاثیر بسزایی در شکلگیری ساختار کلی زندگی شما دارد. شما با شناخت درست مهارتها و علاقهمندیهای خود و آشنایی با نیازها و ویژگیهای شغلهای مختلف میتوانید بهترین گزینه شغلی را انتخاب کنید. انجام فرآیند استعدادیابی شغلی یکی از بهترین روشهای انتخاب شغل مناسب بر اساس استعدادها و تواناییهای شخصی است و کلیه اقدامات لازم را به شکل شفاف و تخصصی در اختیار افراد قرار میدهد.
تحلیل بازار کار: چگونه میتوانید شغل مناسب خود را در بازار کار پیدا کنید؟
پس از آشنایی با استعدادها و یافتن زمینه شغلی دلخواه، شما باید بازار کار و ظرفیتهای شغلی موجود در جامعه را به شکل دقیق مورد بررسی قرار بدهید. البته این کار نیاز به مهارت دارد و طبیعتا هیچکس به خودی خود شناخت کاملی نسبت به مشاغل مختلف ندارد. استفاده از روشهایی مانند مصاحبه با افراد فعال در مشاغل مرتبط و جستوجو در اینترنت میتواند اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار بدهد. یکی از روشهای مفید برای آشنایی و ورود به شغل دلخواه، انجام دورههای کارآموزی یا فعالیت موقت در این مشاغل است. شما در این حالت با شرایط واقعی و کلیه ویژگیهای شغل موردنظر آشنا میشوید و دید نسبتا کاملی نسبت به آن پیدا میکنید. انجام استعدادیابی شغلی، یکی دیگر از روشهای معتبر و دقیق برای انتخاب شغل مناسب است که ضمن شناسایی علایق و استعدادها، تحلیل کاملی از شرایط بازار کار را نیز در اختیار شما قرار میدهد و به عنوان یک روش علمی و تخصصی در سراسر جهان شناخته میشود.
شغلهای آینده: چگونه میتوانید به شغلی پایدار و با آیندهای خوب دست یابید؟
شاید شنیدن این جمله که “جامعه به همه شغلها نیاز دارد.” یادآور کنایه تلخ معلمان دوران مدرسه باشد اما این جمله در باطن خود مفهوم درستی دارد. یک جامعه برای بقای خود نیازمند مشاغل مختلف است و گرایش مردم به مشاغل خاص باعث برهم خوردن توازن در جامعه میشود. به یاد داشته باشید که داشتن استعداد و علاقه، پیشنیاز ورود به یک شغل موفق و آیندهدار است. اما برای اینکه به شکل مداوم در شغل خود موفق باشید، باید پشتکار و تلاش زیادی به خرج بدهید و خودتان را به عنوان یک نیروی متخصص و کاربلد معرفی کنید و آماده پیشرفت و حرکت رو به جلو باشید.
فعالیت موثر و تخصصی شغلهای مختلف، بجز مشاغل غیرمولد و کاذب، برای هر جامعهای ضروری است اما برای داشتن یک شغل پایدار باید در کار خود عالی باشید و این نکته را ملکه ذهن خود کنید که “مردم طالب کار خوب هستند.” به عنوان یک نکته مهم، همیشه پیشرفتها و تحولات زمینه شغلی خود را بررسی کنید و مهارتهای جدیدی را با توجه به نیاز جامعه یا سازمان خود یاد بگیرید. همچنین با شاخههای جدید شغل خود آشنا شوید و در صورت امکان، خودتان را در میان نفرات برتر قرار بدهید.
مزایا و معایب شغلهای مختلف: چگونه میتوانید تصمیم درستی برای انتخاب شغل بگیرید؟
هر شغلی دارای مزایا و معایب خاصی است و هیچ شغل بیعیبی وجود ندارد. برای اینکه به این موضوع پی ببرید، برخی از شغلهای پردرآمد را در ذهن خودتان مرور کنید؛ قطعا میتوانید سختیهای هر شغل را پیدا کنید. در ضمن مشکلاتی نیز وجود دارند که ممکن است شما از آنها بیاطلاع باشید. البته شاید معایب و سختیهای یک شغل برای بعضی از اشخاص به عنوان یک مزیت بزرگ شناخته شود.
مثلا شخصی که در آزمون دیسک دارای نمره بالا در شاخص I باشد، به دنبال ایجاد شور و هیجان و ارتباط با دیگران است و به راحتی میتواند در شغلهایی مانند فروشندگی، ارتباط با مشتریان و … ایفای نقش کند؛ این در حالی است که انجام این شغلها برای سبک S نوعی چالش اعصاب به حساب میآید. به عبارت دیگر اگر شما بتوانید سختیهای یک شغل را با استفاده از تواناییهای خاص خودتان پوشش بدهید و مشکلات آن را رفع کنید، به احتمال زیاد در کار خود موفق میشوید. بنابراین به این موضوع دقت کنید که در کدام شغلها میتوانید نقش موثرتری داشته باشید و در کنار استفاده از مزایا به دنبال رفع نیازها و پوشش معایب باشید.
فرصتهای شغلی در صنایع رو به رشد: چگونه میتوانید از فرصتهای شغلی در صنایع جدید استفاده کنید؟
در شاخههای شغلی جدید و نوظهور، فرصتهای ناشناخته و شگفتانگیزی وجود دارد که با مقداری ریسک و جسارت میتوان به موفقیتهای بزرگ دست پیدا کرد. از نمونههای بارز این موضوع میتوان به بحث فروشگاههای اینترنتی، بورس، برنامهنویسی، تولید محتوا و … اشاره کرد که رشد چشمگیری در سالهای گذشته داشتهاند و از بازار کار بسیار مناسبی برخوردار هستند. ظرفیت ایدهپردازی گسترده، یکی از ویژگیهای برجسته مشاغل جدید است که امکان طرح ایدههای نو و ارائه خدمات خاص را امکانپذیر میکند.
البته پیش از ورود به این مشاغل باید شناخت کاملی نسبت به نیازها، ظرفیت بازار کار و آینده شغلی آنها به دست بیاورید و با انواع مهارتهای موردنیاز برای موفقیت در این مشاغل آشنا باشید و استعدادهای خودتان را تقویت کنید. این موضوع را فراموش نکنید که در زمان معرفی مشاغل جدید، همیشه عطش بسیار زیادی برای جذب نیروهای متخصص و تراز اول وجود دارد و به قول معروف این افراد را “روی هوا میبرند.” بنابراین اگر بتوانید خودتان را در میان اولینها قرار بدهید، میتوانید از خودتان یک برند معتبر و نام ماندگار ایجاد کنید. در انتها اگر به کارآفرینی و راهاندازی استارتآپ علاقه دارید، با ورود به زمینههای شغلی جدید میتوانید فرصت رشد و درآمدزایی فوقالعادهای را برای خود و دیگران ایجاد کنید.
شغل مناسب برای شخصیت شما: چگونه میتوانید با توجه به شخصیت خود، شغل مناسب خود را پیدا کنید؟
تیپ شخصیتی و ساختار رفتاری هر فرد، تنها با دستهای از مشاغل سازگاری دارد و این نکتهی بسیار مهمی است که افراد معمولا در حین انتخاب شغل به آن توجه نمیکنند و تحت تاثیر عواملی مانند کسب درآمد نجومی، تشویق اطرافیان و الگوبرداری از نمونههای غلط قرار میگیرند. مثلا یک شخص درونگرا نمیتواند کارآیی خوبی در شغل فروشندگی داشته باشد یا به طور متقابل، یک فرد برونگرا در فضاهای بسته دچار مشکل میشود. شرکت در آزمون شخصیتشناسی دیسک، یکی از بهترین راهکارهای ممکن برای آشنایی کامل با انواع تیپهای شخصیتی و مشاغل مرتبط با الگوهای رفتاری مختلف است. متناسب بودن شغل و نوع شخصیت شما، به شکل مکمل باعث تقویت و پیشرفت هردو بخش میشود و جنبههای مختلف زندگی شما را تحت تاثیر قرار میدهد.
شغل مناسب برای تحصیلات شما: چگونه میتوانید با توجه به تحصیلات خود، شغل مناسب خود را پیدا کنید؟
بسیاری از افراد پس از اتمام دوره دبیرستان، وارد محیط دانشگاه میشوند و پس از فارغالتحصیلی نیز به دنبال اشتغال در زمینههای مرتبط با رشته تحصیلی خود هستند. اگر استعدادها، رشته تحصیلی و شغل شما با یکدیگر تناسب داشته باشند، به سرعت پیشرفت میکنید و در شغل خود موفق میشوید و احساس خوبی نسبت دوران تحصیل پیدا میکنید و حاصل سالها زحمت خود را بیهوده نمیبینید. اگر به تازگی فارغالتحصیل شدهاید و به دنبال انتخاب شغل هستید، بهتر است ابتدا به این موضوع فکر کنید که آیا فعالیت در رشته تحصیلی خودتان را دوست دارید. ممکن است شما مسیر تحصیلی اشتباهی را طی کرده باشید اما جای نگرانی نیست چون شما با توجه به شناختی که نسبت به خودتان دارید میتوانید در یک شغل مناسب فعالیت کنید و امکان اصلاح مسیر شغلی در هر زمانی امکانپذیر است.
شغل مناسب برای سن شما: چگونه میتوانید با توجه به سن خود، شغل مناسب خود را پیدا کنید؟
کاملا بدیهی است که بعضی از مشاغل، دارای محدودیت یا اولویت سنی هستند و همه افراد با گذشت زمان، توانایی انجام برخی از فعالیتها را از دست میدهند؛ بنابراین بسیار مهم است که یک دورنمای سنی منطقی برای شغل دلخواه خود ترسیم کنید و به این موضوع توجه داشته باشید. در هنگام ترسیم این دورنما، به دنبال پیدا کردن پاسخ این سوالات باشید که وضعیت شغل موردنظر شما در سنین بالاتر چگونه خواهد بود؟ آیا در سنین بالاتر هم میتوانید به آن شغل ادامه بدهید؟ آیا شغل موردنظر شما در آینده دچار افت خواهد شد یا به عبارتی از مُد خواهد افتاد؟ نگاه و نیاز جامعه در سالهای آینده نسبت به آن شغل چگونه خواهد بود؟ و مهمتر اینکه آیا شما میتوانید کیفیت فعلی خودتان را با گذشت زمان حفظ کنید؟ یکی از مزایای مشاغل اداری و شرکتی آن است که فرد با گذشت زمان و کسب تجربه، به پُستهای بالاتر ارتقا پیدا میکند و تعادل مناسبی میان سن و فعالیتهای وی برقرار میشود.
تغییر شغل: چگونه میتوانید در هر سنی و با هر تحصیلاتی، شغل مناسب خود را پیدا کنید؟
تغییر شغل از جمله اتفاقات ناخوشایندی است که بیشتر در حوزه مشاغل آزاد دیده میشود و علت اصلی آن به شرایط جامعه یا زندگی شخصی افراد باز میگردد. آشنایی و سازگاری با تغییرات جدید، یکی از سختترین مراحل فرآیند تغییر شغل است و میزان سختی این مرحله به روحیات، سن و شرایط افراد بستگی دارد. البته اگر تغییر شغل برای اصلاح یک مسیر شغلی اشتباه و بر اساس تواناییها و استعدادهای افراد انجام شود، نتایج درخشان و روشنی را به ارمغان میآورد. به هر حال اگر به کار خود علاقه دارید، قبل از تغییر شغل بهتر است تا همه راهکارهای موجود برای ارتقا و ایجاد تحول در شغل فعلی خودتان را اجرا کنید و به یاد داشته باشید که برای ورود به یک شغل مناسب باید همه جوانب شغل جدید را بسنجید زیرا شروع هر کار جدیدی به زمان، انرژی و هزینه نیاز دارد. به عنوان یک نکته مهم، هیچگاه بدون تحلیل و بررسی و با تکیه بر نظر و پیشنهاد دیگران، اقدام به تغییر شغل نکنید و گرفتار ظاهر و تعاریف پوچ برخی از مشاغل نشوید.
