شغل مهندسی معماری
شغل مهندسی معماری یکی از شغل‌های پرطرفدار و محبوب توی صنعت ساختمان و طراحی محسوب میشه و از قدیم جزو رشته‌های پرطرفدار و خاصی بوده که همیشه داوطلب‌های زیادی رو به سمت خودش جذب می‌کنه. به طور کلی می‌تونیم بگیم که یه مهندس معماری توی کارهایی مثل طراحی و برنامه‌ریزی ساختمان‌ها، فضاهای داخلی و خارجی، شهرسازی، طراحی پارک‌ها و فضاهای عمومی، طراحی نمای ساختمان و غیره فعالیت می‌کنه. در ضمن یه مهندس معماری در کنار طراحی و برنامه‌ریزی ساختمان‌ها، مسئولیت‌های دیگه‌ای مثل تامین منابع مالی، مدیریت پروژه و نظارت بر اجرای طرح‌های ساختمانی را هم بر عهده می‌گیره. به طور خلاصه شغل مهندسی معماری یه شغل کاملا خلاقانه، چالش‌برانگیز و پر از ایده‌پردازیه که همیشه اشخاص رو با اتفاقات جدید و تغییرات خاص روبه‌رو می‌کنه و داشتن روحیه قوی و استعداد فعال می‌تونه افراد رو توی این رشته و شغل محبوب به موفقیت برسونه.
وظایف مهندس معماری
توی این بخش با هم به سراغ این موضوع میریم که مهندس معماری چه کارهایی باید انجام بده و چه وظایفی رو به عهده داره. معمولا وظایف یه مهندس معماری بر اساس نیازهای مشتری تعریف میشن و بعد از تنظیم و امضای قرارداد، وظایف و مسئولیت‌های خاصی به عهده مهندس معماری قرار می‌گیره که باید اونا رو به درستی انجام بده.
بررسی نیازهای مشتری: یه مهندس معماری باید با مشتری‌های خودش ارتباط برقرار کنه و نیازهای اونا رو به خوبی بشناسه. معمولا یه مهندس معماری برای انجام بهتر این کار با مشتری‌های خودش جلسه میزاره و به شکل مرتب باهاشون صحبت می‌کنه.
طراحی: بعد از بررسی نیازها، مهندس معماری باید طرح موردنظر خودش رو برای انجام پروژه ارائه بده که می‌تونه شامل چیزهای مختلفی مثل طراحی نقشه، ارائه نمودار یا ساخت نمونه یا مدل باشه.
انتخاب مواد و فناوری‌های موردنیاز: مهندس معماری باید مواد و فناوری مناسبی رو برای اجرای پروژه‌های خودش انتخاب کنه. اونا همیشه مواد و متریال ساختمانی رو ارزیابی می‌کنن، فناوری‌های جدید رو مورد بررسی قرار میدن و با تولیدکنندگان در تعامل هستن.
مدیریت پروژه: مدیریت پروژه، یکی از مهمترین مسئولیت‌های یه مهندس معماری به حساب میاد که از بخش‌های مختلفی مثل برنامه‌ریزی، مدیریت زمان و هزینه، کنترل کیفیت و هماهنگی با تیم‌های مختلف تشکیل میشه.
هماهنگی با تیم: مهندس معماری باید با افراد و تیم‌های مختلفی مثل مهندس ساخت، مدیر پروژه و کارگرها صحبت کنه و هماهنگی‌های لازم رو انجام بده.
نظارت و اجرا: مهندس معماری باید روی پروژه‌های خودش نظارت داشته باشه و از اجرای صحیح طرح‌ها و استفاده از مصالح و مواد باکیفیت مطمئن بشه.
ارزیابی و بهبود: بعد از اینکه پروژه تموم میشه، مهندس معماری باید عملکرد پروژه رو ارزیابی کنه و بهبودها و تغییرات لازم رو انجام بده.
رسیدگی به مشکلات: یه مهندس معماری باید مشکلاتی که در طول پروژه به وجود میاد رو شناسایی کنه و راه‌حل درست و مناسبی رو برای حل اونا ارائه بده.
پایش و اجرای مقررات و قوانین: یکی از وظایف مهم یه مهندس معماری اینه که باید مقررات و قوانین مربوط به ساخت و ساز را به طور کامل رعایت کنه و مطمئن بشه که این قوانین به شکل کامل و صحیح توی پروژه اجرا میشن.
ارتباط با مشتریان و مشاوران: مهندس معماری باید به طور دائم با مشتری‌ها و مشاورهای دیگه در ارتباط باشه و نظرات و پیشنهادهای اونا رو بررسی کنه و بهشون اهمیت بده تا بتونه نکات مهم و ایده‌های خاص رو از این بازخوردها دریافت کنه و علاوه بر تقویت دانش و مهارت‌های خودش، کاستی‌های موجود توی طرح‌های مختلف رو به حداقل برسونه.
مهارت و دانش مورد نیاز برای شغل مهندس معماری
شغل مهندسی معماری یه شغل چندوجهی به حساب میاد یعنی یه مهندس معماری باید توی زمینه‌های مختلفی مهارت داشته باشه تا بتونه پروژه‌های خودش رو به درستی مدیریت کنه و اونا رو به سرانجام برسونه. مثلا یه مهندس معماری علاوه بر اینکه باید دانش ریاضی خوبی داشته، باید با قوانین و مقررات ساختمانی و مسائل حقوقی هم آشنا باشه و در کنار داشتن روابط قوی و انجام کار گروهی، به عنوان یه رهبر یا مدیر قوی هم ظاهر بشه. البته شاید سر و کار داشتن با همه این موارد توی حیطه کاری همه مهندس‌های معماری نباشه و مثلا یه مهندس معماری فقط نقش یه ناظر یا بازرس رو ایفا کنه یا فقط مسئول طراحی و ارائه نقشه باشه اما به هر حال داشتن آگاهی و دانش توی هر کدوم از این زمینه‌ها یه نوع مزیت و آپشن محسوب میشه و توی درجه و کلاس کاری این افراد تاثیر میزاره.
10 مهارت مهم برای موفقیت در شغل مهندسی معماری
- برخورداری از دانش فنی در زمینه طراحی و ساخت انواع ساختمان‌ها.
- توانایی استفاده از نرم‌افزارهای طراحی معماری مثل AutoCAD و Rhino و Revit.
- دانش ریاضی قوی برای تخمین، محاسبه و ارزیابی پارامترهای مربوط به ساختمان‌ها.
- برقراری ارتباط و همکاری موثر با مشتریان و دیگر افراد فعال در پروژه.
- مدیریت پروژه، انجام برنامه‌ریزی و زمان‌بندی فعالیت‌ها.
- قدرت بالا در زمینه حل مسئله و تصمیم‌گیری در شرایط سخت و توانایی مدیریت بحران.
- آشنایی با مسائل حقوقی و قوانین و مقررات مربوط به ساختمان‌ها.
- آشنایی با مفاهیم و توانایی بالا در تحلیل و بررسی داده‌های فنی و عددی.
- توانایی کار گروهی، رهبری تیم و داشتن همکاری با سایر بخش‌های پروژه.
- برخورداری از دانش و خلاقیت برای انجام پروژه‌های خاص و منحصربفرد در زمینه طراحی داخلی و نمای خارجی ساختمان.
دانش و رشته تحصیل مرتبط با رشته مهندسی معماری
رشته مهندسی معماری، ترکیبی از هنر، خلاقیت و مسائل فنی محسوب میشه. یعنی یه مهندس معماری قبل از هر چیزی، ایده و طرح موردنظر رو توی ذهنش ایجاد می‌کنه و با نبوغ و خلاقیت خودش یه پروژه خاص و منحصربفرد به وجود میاره و بعد با استفاده از توانایی هنری و دانش فنی خودش، اون طرح رو به شکل عملی پیاده‌سازی می‌کنه. پس نتیجه می‌گیریم که داشتن خلاقیت و ذوق هنری و علاقه به مشاغل فنی و ساخت‌وساز از اولویت‌های اصلی ورود به رشته مهندسی معماری به حساب میاد.
رشته مهندسی معماری یکی از رشته‌های محبوب شاخه ریاضی و فیزیک محسوب میشه که البته امکان وارد شدن به این رشته برای دانش‌آموزهای شاخه کار و دانش و فنی و حرفه‌ای هم وجود داره. در حال حاضر گرایش‌های رشته مهندسی معماری توی مقطع کارشناسی به دو بخش معماری و معماری داخلی محدود میشه اما توی مقطع کارشناسی ارشد با سه بخش کلی شامل معماری، مدیریت پروژه و شهرسازی روبه‌رو هستیم که هر کدوم از این بخش‌ها، گرایش‌های مختلفی دارن که به شکل تخصصی روی یه موضوع خاص مطالعه می‌کنن. برای قبول شدن توی یه دانشگاه خوب دولتی باید رتبه کشوری زیر 5000 داشته باشین که البته برای دانشگاه‌های تهران این عدد ممکنه تا زیر 2000 هم پایین بیاد.
دوران تحصیل مقطع کارشناسی برای رشته مهندسی معماری، 4 سال یا به عبارت بهتر 8 ترم طول می‌کشه و دانشجوها باید توی این دوره حدود 140 واحد درسی رو پاس کنن. دوره کارشناسی ارشد این رشته هم بین 2 تا 3 سال طول می‌کشه و دانشجوها باید توی این مدت حدود 32 واحد درسی رو با موفقیت پشت سر بزارن. در ضمن امکان ادامه تحصیل توی رشته دکترای مهندسی معماری هم وجود داره که بین 3 تا 4 سال طول می‌کشه و شامل 38 واحد درسی مختلف میشه. البته توجه داشته باشید که این اعداد ممکنه برای دانشگاه‌های مختلف تا حدودی متفاوت باشه.
نکته بعد اینکه امکان تحصیل به شکل بدون کنکور و شرط معدل برای دانشگاه‌های دولتی این رشته وجود نداره و برای این کار باید وارد دانشگاه‌های علمی-کاربردی یا دانشگاه آزاد بشید.
البته موضوعی به نام پروانه اشتغال هم توی رشته مهندسی معماری وجود داره که به مهندس معماری اجازه میده تا نقشه‌های ساختمونی رو به طور رسمی، طراحی و تایید کنه یا به عنوان ناظر معماری فعالیت داشته باشه. اما برای رسیدن به این جایگاه باید اول مدرک تحصیلی کارشناسی خودتون رو بگیرین و توی آزمون نظام مهندسی شرکت کنین و یه گواهی رسمی یا به اصطلاح، مهر نظام مهندسی بگیرین.
فرق رشته مهندسی معماری با مهندسی عمران
آزمون رفتارشناسی دیسک: معمولا افرادی که به طور همزمان توی ابعاد رفتاری C و D نمره‌های بالایی کسب می‌کنن، برای ورود به شغل مهندسی معماری انتخاب بهتری محسوب میشن. البته نمیشه گفت که پایین بودن سطح ابعاد I و S توی این رشته اهمیت خاصی نداره. یه مهندس معماری معمولا جهت‌گیری خاص و شخصیت قدرتمند و مستقلی داره و تا حد زیادی به مسیر و راهکار خودش اهمیت میده. البته بالا بودن بُعد رفتاری I باعث میشه که این افراد توی ارتباط با دیگران موفق‌تر باشن و خلاقیت و نبوغ بیشتری برای ارائه و پیاده‌سازی طرح‌های خودشون به خرج بدن.
تست استعدادیابی کلیفتون: معمولا توی گزارش یه مهندس معماری، استعدادهایی مثل دست‌یابنده، قائده‌مند، فرمانده، ایده‌پرداز، خودباور، راهبردی، ارزیاب و ارتباطی به چشم می‌خوره. اما همیشه باید در نظر داشته باشیم که نتیجه هر فرد ممکنه با دیگران تفاوت داشته باشه و این موارد به عنوان یه حالت کلی مطرح میشن که برای کسب اطلاعات بیشتر باید گزارش هر فرد به شکل تخصصی مورد ارزیابی و بررسی قرار بگیره.
آزمون هوش های چندگانه گاردنر: معمولا برای موفقیت توی شغل مهندسی معماری باید قدرت هنری و فنی بالایی داشته باشین. بنابراین افرادی که توی هوش‌های بصری-فضایی و ریاضی-منطقی نمره‌های بالایی کسب می‌کنن، می‌تونن وارد رشته مهندسی معماری بشن.
فرصت های شغلی و بازار کار مهندس معماری
شغل مهندسی معماری، بازار کار خیلی متنوع و پویایی داره و همین موضوع یکی از مزایا و جذابیت‌های خاص این رشته به حساب میاد. فردی که از رشته مهندسی معماری فارغ‌التحصیل میشه به راحتی می‌تونه به عنوان یه مهندس ناظر، مهندس مشاور، طراح نقشه، مدیر پروژه‌های ساخت و ساز، مدیر پیمانکار، طراح فضاهای شهری، مهندس شهرسازی، متخصص بازسازی و نوسازی، طراح دکوراسیون و حتی به عنوان یه استاد توی مدارس و دانشگاه‌ها مشغول به کار بشه. در ضمن یه مهندس معماری می‌تونه توی شرکت‌های معماری و ساخت و ساز، دفاتر مشاوره، بخش‌های دولتی و سازمان‌های خصوصی هم فعالیت داشته باشه. از طرف دیگه با ظهور مباحث جدید مثل شهرهای هوشمند، واقعیت مجازی، ربات‌های معمار، شهرهای عمودی و ساخت شهرک‌های فضایی، فرصت‌های جدیدی توی شغل مهندسی معماری به وجود اومده و فرصت‌های شغلی بیشتر و جذاب‌تری رو در اختیار علاقمندان این رشته قرار داده. به هر حال با توجه به رشد سریع زندگی شهرنشینی و نیاز به تامین مسکن و توسعه ساخت و ساز، بازار کار خیلی خوبی برای مهندس‌های معماری به وجود اومده.
درآمد و حقوق رشته مهندس معماری در ایران
درآمد یه مهندسی معماری رابطه مستقیمی با سابقه کار، مهارت، دانش، رزومه کاری و پروژه‌های قبلی اون شخص داره و معمولا توی اوایل این شغل، نباید انتظار دریافت درآمدهای نجومی داشت. حدود درآمد برای یه مهندس معماری تازه‌کار حدود دو برابر پایه حقوق وزارت کاره که این مقدار با افزایش تجربه و شرکت توی پروژه‌های بزرگ‌تر افزایش پیدا می‌کنه و از دو برابر تا حدود 6 برابر بیشتر میشه. البته افرادی که بتونن اسمی برای خودشون دست و پا کنن و به قول معروف توی بازار جا بیفتن قطعا می‌تونن به درآمدهای خیلی بیشتری برسن. خلاصه اینکه امکان رشد توی شغل مهندسی معماری خیلی زیاده و مثل خیلی از کارهای دیگه به توانایی‌ها، علاقه و تلاش خود فرد بستگی داره.
بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی معماری در دنیا
رشته مهندسی معماری به دلیل ارتباط مستقیمی که با صنعت ساختمان و شهرسازی داره، همیشه یکی از رشته‌های پرطرفدار و مورد توجه افراد بوده که با گسترش شهرنشینی و نیاز به ساخت محیطهای مسکونی جدید و البته توجه و تلاش کشورهای پیشرفته برای ایجاد محیطهای توریستی جذاب، بازار کار خیلی خوبی برای شغل مهندسی معماری به وجود اومده و خیلی از متخصص‌های داخلی ما با ارائه طرح‌های خاص می‌تونن خودشون رو به بازار کار جهانی و مخصوصا کشورهای عربی معرفی کنن. از طرف دیگه با ایجاد تحولات جدید توی حوزه‌های مختلف فناوری و معماری، تخصص و مهارت‌های جدیدی مثل طراحی ساختمان‌های پایدار، انرژی‌های تجدیدپذیر، طراحی شهرهای هوشمند و استفاده از هوش مصنوعی به شدت افزایش پیدا کرده و نیاز به نیروی متخصص توی این زمینه، فرصت‌های شغلی خیلی زیادی رو در اختیار متخصصان معماری قرار داده. بنابراین آینده شغلی مهندسی معماری کاملا روشنه و مثل همیشه باید به این موضوع توجه داشته باشیم که بروز بودن و آشنایی با مهارت‌های جدید و داشتن خلاقیت و تمایل به رشد و پیشرفت می‌تونه تفاوت‌های خاصی رو توی این رشته و شغل رقم بزنه و جایگاه‌های شغلی خاصی رو برای افراد ایجاد کنه.
