تصمیمگیری دربارهی انتخاب رشته یکی از تصمیمات سرنوشتساز است که بهطور مستقیم بر آیندهی تحصیلی و شغلی افراد اثر میگذارد. اگر این دغدغه را دارید که زیر و بم انتخاب رشته نهم به دهم چیست؟ باید بگوییم که شما تنها نیستید. دو عامل مهم در انتخاب رشته یکی علاقه و دیگری استعداد است. اگر به مسیر پیش روی خود علاقهمند باشید، راحتتر میتوانید سختیها را تاب بیاورید تا موفق شوید اما همین علاقه کافی نیست. لازم است هر فرد استعدادها و توانمندیهای خود را بشناسد و متناسب با آن انتخاب رشته کند. موعد انتخاب رشته نهم به دهم بعد از اتمام امتحانات نیمسال دوم پایهی نهم است. برای انتخاب رشته نهم به دهم چند گزینه پیش رو دارید که با توجه به علاقه، استعداد و تیپ شخصیتیتان میتوانید یک رشته را انتخاب کنید. رشتههای ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی، معارف اسلامی، فنی و حرفهای و کار و دانش.
بعد از اینکه امتحانات پایان نیم سال دوم تحصیلی را با موفقیت پشت سر گذاشتید، باید انتخاب رشته کنید. روند انتخاب رشته نهم به دهم اینگونه آغاز میشود که ابتدا در آزمونهای مشاورهای شرکت میکنید و سپس با نظارت مشاور مدرسه، فرم هدایت تحصیلی را تکمیل میکنید. در مدرسه صرفاً نمرههایی که دارید اهمیت ویژهای برای اتخاب رشته نهم به دهم دارند. شما میتوانید با کمک گرفتن از نتایج تست شخصیتشناسی و استعدادیابی مجموعه سینا تلنت انتخاب درست و هدفمند داشته باشید.
انتخاب رشته نهم به دهم بهصورت اینترنتی گاهی از طریق سامانه همگام و گاهی از طریق سامانه پادا انجام میشود. در ادامه مراحل انتخاب رشته نهم به دهم از طریق سامانهی پادا را توضیح میدهیم:
شاید هنگامی که عبارت هدایت تحصیلی را میشنوید، از خودتان میپرسید که اصلاً هدایت تحصیلی چیست؟ اگر بخواهیم خیلی سرراست به این پرسش پاسخ بدهیم، کوتاهترین راه را انتخاب میکنیم، یعنی میرویم سراغ آییننامه هدایت تحصیلی:
هدایت تحصیلی مجموعهای از خدمات راهنمایی و مشاوره به دانشآموزان است که در آن استعدادها، علایق، تواناییها و ویژگیهای شخصیتی دانشآموز بررسی میشود و دانشآموز میتواند با شاخهها و رشتههای تحصیلی آشنا شود، حرفه و مشاغل موردنیاز جامعه را بشناسد و سپس آگاهانه شاخه و رشته تحصیلی مناسب خود را انتخاب کند.
ناگفته پیدا است که نقش هدایت تحصیلی در انتخاب رشته نهم به دهم نقشی پررنگ، مهم و اساسی است اما همهی ماجرا همین نیست! به همین دلیل، بهرغم اینکه اهمیت هدایت تحصیلی در انتخاب رشته نهم به دهم بر کسی پوشیده نیست اما در اینجا هم چند کلام دربارهی آن صحبت میکنیم. شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد که کدام ملاکهای هدایت تحصیلی در انتخاب رشته نهم به دهم اهمیت بیشتری دارد؟ نظر دانشآموز، عملکرد تحصیلی، نظر دبیران، آزمونهای مشاورهای، نظر مشاور مدرسه.با ما همراه باشید تا دربارهی هر یک از این موارد توضیحاتی ارائه کنیم:
برای اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله چگونه استعدادیابی تحصیلی و شغلی میتواند مسیر پیشرفت شغلی شما را تغییر دهد؟ را مطالعه کنید.
همانطور که قبلاً هم گفتیم، اگر چه همهی مطالبی که تاکنون گفتیم در انتخاب رشته نهم به دهم نقش مهمی دارند اما مهمترین عامل مؤثر که سرنوشت انتخاب رشته نهم به دهم را مشخص میکند این است که حداقل نمرهی آن رشته را کسب کنید. حد نصاب نمرات لازم برای هدایت تحصیلی را به تفکیک هر رشته و با ضریبهای مرتبط در تصویر زیر میبینید:
هدف از شرکت در آزمونهای مشاورهای و تکمیل فرم هدایت تحصیلی این است که دانشآموزان با توجه به علاقه، استعداد و تیپ شخصیتی و با در نظر داشتن نیاز بازار کار رشتهی تحصیلی خود را انتخاب کنند. اولویتبندی شاخهها و رشتهها براساس ملاکهای مختلف سنجیده میشود. در نهایت، اولویتبندیها با توجه به مجموع امتیازات دانشآموزان اعلام میشود.
رشتههای پیشنهادی مختلف در پایهی نهم به سه دسته تقسیم میشود: رشتههای نظری، فنی و حرفهای و کار و دانش. در ادامه هر یک از این دستهها را بهطور مختصر معرفی میکنیم.
رشتههای شاخهی نظری به چهار زیرشاخه تقسیم میشود که عبارت است از ریاضی و فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی و معارف و علوم اسلامی.
اگر از درس شیرین ریاضی لذت میبرید و دوست دارید مدام سرتان توی حساب و کتاب باشد، اگر حل مسئله و تجزیه و تحلیل برایتان مثل آب خوردن است، رشتهی ریاضی و فیزیک مناسب شماست. اگر رشتهی ریاضی و فیزیک را انتخاب کنید، به احتمال خیلی زیاد در آینده در فضاهای صنعتی مشغول به کار خواهید شد.
از رشتهی علوم تجربی که حرف میزنیم، نمیخواهم دربارهی رشتهی پزشکی و زیرشاخههای مختلف آن صحبت کنم. این روزها تقریباً همه از وجود رشتههایی مثل پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری و داروسازی و حتی تخصصهایی مانند مامایی و پزشک زنان و زایمان خبر دارند. حالا که داریم با رشتهی علوم تجربی آشنا میشویم، میخواهم همینقدر بگویم که اگر چه در پزشکی و پرستاری خلاصه نمیشود اما اکثر رشتههای آن با بیمارستان و درمان و موجودات زنده سر و کار دارد. پس لازم است که صبور و مهربان باشید و از خون و درد و مداوا نترسید.
اهل شعر و ادب و فرهنگ هستید؟ دغدغهی جامعه دارید؟ از اینکه با مردم در ارتباط باشید لذت میبرید؟ دوست دارید از حق دیگران دفاع کنید؟ اگر پاسخ شما به یکی از این پرسشها مثبت است و علاوه بر این، حافظه قوی دارید یا اصطلاحاً حفظیاتتان خوب است، تحصیل و کار در زمینه و رشتهی علوم انسانی مناسب شماست.
اگر به مسائل دینی و مذهبی علاقهمندید یا دوست دارید در این زمینه مسلط شوید، میتوانید رشتهی معارف و علوم اسلامی را انتخاب کنید. درسهای این رشته به دو زبان عربی و فارسی تدری میشود و با درسهای رشتهی علوم انسانی قرابت یا شباهت دارد.
رشتهی فنی و حرفهای در چهار گروه متقاضی میپذیرد و هر کدام از گروههای آن، زیرگروههای مختلفی دارد که در اینجا با آنها آشنا میشویم:
گروه صنعت: این گروه یکی از پرطرفدارترین گروههای رشتهی فنی و حرفهای است. رشتههای این گروه برای پسران جذابتر است. رشتههای این گروه غالباً شبیه رشتههای فنی و مهندسی است. رشتههای این گروه عبارت است از: مکانیک خودرو، ماشینابزار، مکاترونیک، ساختمان، نقشهبرداری، معدن، تأسیسات، مکانیک موتورهای دریایی، شبکه و نرمافزار رایانه، الکترونیک، الکتروتکنیک، الکترونیک و مخابرات دریایی، متالوژی، چاپ، صنایع فلز، سرامیک، صنایع شیمیایی، صنایع نساجی و صنایع چوب.
گروه هنر: یکی از پر متقاضیترین شاخههای فنی حرفهای، رشتههای گروه هنر است. رشتههای این گروه معمولاً برای خانمها پرطرفداتر و جذابتر است. این گروه رشتههای موسیقی ساز ایرانی و جهانی، موسیقی ساز جهانی، نقشهکشی معماری و معماری داخلی، گرافیک، فتوگرافیک، نقاشی، نمایش و تولید برنامههای تلویزیونی را در برمیگیرد.
گروه خدمات: رشتههای گروه خدمات در نگاه اول متنوع و متفاوت بهنظر میرسد اما چنان که از نام گروه هم پیداست، همهی رشتههای این گروه یک وجه مشترک دارند و آن ویژگی مشترک این است که خدمات ارائه میدهند. رشتههایی مانند مدیریت خانواده، ناوبری، حملونقل عمومی، حسابداری، کودکیاری یا تربیت کودک (مخصوص دختران) و تربیتبدنی در این گروه قرار میگیرند.
گروه کشاورزی: اگر به پرورش گل و گیاه و محیط باغ علاقه دارید یا از دام و صنایع غذایی و ماشینهای کشاورزی خوشتان میآید، راه را درست آمدهاید و باید از رشتههای فنی و حرفهای گروه کشاورزی را انتخاب کنید. این گروه رشتههای زیر را شامل میشود: امور باغی، امور زراعی، امور دامی، صنایع غذایی و ماشینهای کشاورزی.
رشتههای شاخه کار ودانش به سه گروه صنعت، هنر و کشاورزی و خدمات تقسیم میشود. شاخه کار و دانش حدود150 رشته دارد و د نتیجه گزینههای بیشتری پیش روی هنرجویان است که میتوانند با توجه به علاقه و استعدادشان، از بین آنها انتخاب کنند. در ادامه، فهرستی از رشتههای مختلف و متنوع شاخه کار و دانش ارائه میکنیم:
گروه صنعت: زیرشاخههای این گروه این گروه عبارت است از رشتههای آبکاری فلزات، کارهای فلزی ساختمان، ریختهگری، ساخت مصنوعات فلزی، تعمیر موتور خودرو، تعمیر موتورهای دیزل دریایی، کارهای عمومی ساختمان، سنگکاری و کاشیکاری، معماری آینهکاری، الکترونیک صنعتی، تابلوسازی، برنامهنویسی پایگاه داده، تولید محتوای الکترونیکی، عیبیابی سیستمهای رایانهای، مکانیک صنایع، ماشینهای الکتریکی و مواردی از این قبیل.
گروه هنر: اگر بخواهیم مهمترین رشتههای این شاخه را نام ببریم، میتوان به آشپزی و قنادی، تصویربرداری، عکاسی، نگارگری، معماری داخلی، تولید محتوا و پویانمایی، سفالگری، چهرهسازی، منبتکاری، نقاشی ایرانی، نوازندگی ساز ایرانی، خیاطی لباس زنانه و لباسهای محلی اشاره کرد.
گروه کشاورزی و خدمات: برخی از مهمترین رشتههایی که در گروه کشاورزی و خدمات ارائه میشود، عبارت است از: تکثیر میگو ، پرورش ماهیان گرم آبی، امور خانواده، هوانوردی، ایمنی و آتشنشانی، مددکاری سالمندان، تولید نهال و جنگلکاری، کشت و کار مکانیزه، امور اداری، حسابداری مالی، هتلداری و مدیریت و برنامهریزی.
بهطور کلی میتوان شرایط انتخاب رشته نهم به دهم را از دو منظر بررسی کرد. یکی شرایط عمومی اتخاب رشته نهم به دهم است و چنان که از نام آن مشخص است، شرایطی است که برای همه رشتهها مشترک است و دیگری شرایط اختصاصی انتخاب رشته نهم به دهم است که برای هر رشته شرایط مخصوص به خود را دارد. در ادامه شرایط عمومی انتخاب رشته نهم به دهم را مطرح میکنیم و پس از آن شرایط اختصاصی هر رشته را به تفکیک بیان خواهیم کرد.
شرایط عمومی انتخاب رشته نهم به دهم که برای ورود به همه رشتهها یکسان است، موارد زیر را شامل میشود:
همانطور که گفتیم هر یک رشتههای شاخههای نظری، فنی و حرفهای و کار و دانش شرایط اختصاصی خود را دارند. در نتیجه، دانشآموز پس از احراز شرایط عمومی انتخاب رشته نهم به دهم باید شرایط اختصاصی رشته دلخواه خود را نیز احراز کند تا بتواند در آن تحصیل کند. در ادامه شرایط اختصاصی انتخاب رشته نهم به دهم هر یک از رشتهها را بیان میکنیم:
شرایط اختصاصی انتخاب رشته ریاضی و فیزیک
شرایط اختصاصی انتخاب رشتهی علوم تجربی
شرایط اختصاصی انتخاب رشتهی علوم انسانی
شرایط اختصاصی رشتهی علوم و معارف اسلامی:
شرایط اختصاصی انتخاب رشته فنی و حرفهای:
شرایط اختصاصی انتخاب رشته کار و دانش
همانطور که گفتیم و احتمالاً میدانید، سه عامل مهم و مؤثر بر انتخاب رشته نهم به دهم علاقه، استعداد و تیپ شخصیتی فرد و بازار کار یک رشته است. حالا میخواهیم با هم این عوامل را بررسی کنیم.
علاقه: معمولاً از زمانی که انتخاب رشته میکنید، تا زمانی که به دانشگاه میروید و ادامه تحصیل میدهید تحت تأثیر تصمیم خود دربارهی انتخاب رشته نهم به دهم هستید. اگر در آینده شغل و حوزهی کاریتان هم متناسب و مرتبط با تحصیلاتتان باشد، خیلی بیشتر با نتایج این تصمیم سر و کار خواهید داشت و از آن مهمتر اینکه این مسیر طولانی که پیش رو دارید، بسیار پر پیچ و خم است و تنها در صورتی میتوانید دوام بیاورید و ادامه بدهید که به رشتهی تحصیلیتان علاقه داشته باشید.
استعداد: اگر چه همهی استعدادهای انسانی را میشود در چند دسته تقسیمبندی کرد، اما نباید از یاد برد که هر انسانی منحصر به فرد است و هنگامی میتواند موفقتر باشد که مسیر و کار و زندگیاش متناسب با استعدادهایش باشد. احتمالاً این مثال معروف را شنیدهاید که ماهی میتواند در آب شنا کند اما اگر از او بخواهند که از درخت بالا برود، معلوم است که از عهدهاش برنمیآید.
آینده و بازار کار: در کنار علاقه و استعداد و تیپ شخصیتیتان باید نیمنگاهی هم داشته باشید به آینده و بازار کار رشتهای که انتخاب میکنید. اگر نتوانید با رشتهای که به آن علاقهمندید و در آن استعداد دارید، وارد بازار کار شوید و آینده را بسازید، سرخورده و ناامید خواهید شد. البته نگران نباشید. هر چه بزرگتر شوید، یاد میگیرید که به خودتان بیشتر فرصت بدهید.
آیا بهرغم اینکه با مشاور مدرسه صحبت کردهاید و تا اینجای این مطلب با ما همراه بودهاید، هنوز هم نمیدانید کدام رشته را انتخاب کنید؟ نگران نباشید! یک نفس عمیق بکشید و بدانید که شما تنها نیستید و با توجه به برخی عوامل، این سردرگمی در انتخاب رشته نهم به دهم کاملاً طبیعی باشد. حالا میخواهیم مهمترین عوامل این سردرگمی را با شما در میان بگذاریم:
بیشتر بدانید: چطور استعدادهای پنهان خود را کشف کنیم؟
هنوز هم برای انتخاب رشته نهم به دهم سردرگم هستید؟ پس از تحقیق و بررسی و مشورت و پرس و جو هنوز هم نمیدانید که بهتر است برای دورهی متوسطهی دوم در چه رشتهای تحصیل کنید؟ نگران نباشید! وقت آن است که از مشاوران مجرب و کارشناسان متبحر سیناتلنت کمک بگیرید تا بتوانید خودتان، علایقتان، هوش و استعدادتان و توانمندی و تیپ شخصیتیتان را بهتر بشناسید تا بتوانید برای انتخاب رشته نهم به دهم آگاهانه و درست تصمیم بگیرید. ما و همکارانمان در سیناتلنت تا پایان این مسیر همراه و همدل دانشآموزان هستیم تا به آرامش خاطر آنها و پدر و مادرها کمک کنیم.
هوش و استعداد، علاقه، آیندهی بازار کار رشته، مشورت با کارشناسان با تجربه همگی میتواند به انتخاب رشته مناسب کمک کند اما در میان عوامل مؤثر بر انتخاب رشته نهم به دهم یک مؤلفه را نباید دستهکم گرفت و آن تیپ شخصیتی است. با هدف کمک به شما برای آگاهی از تناسب بین تیپ شخصیتی و انتخاب رشته جدول زیر را با دقت بخوانید:
انتخاب رشته نهم به دهم یکی از تصمیمات مهم زندگی هر فردی است که بر آینده و مسیر شغلی او اثر میگذارد. عواملی مثل علاقه، هوش و استعداد و تیپ شخصیتی بر موفقیت در انتخاب رشته تأثیر دارد. روند و مراحل انتخاب رشته نهم به دهم، حداقل نمره برای انتخاب رشته نهم به دهم و اولویتبندی رشتهها براساس هدایت تحصیلی هر کدام جزئیات خاص خود را دارد که برایتان مطرح کردیم. پس از آن، انواع رشتههایی که در دورهی متوسطهی دوم ارائه میشود را بهطور مختصر معرفی کردیم و بعد شرایط عمومی انتخاب رشته نهم به دهم را شرح دادیم اما ماجرا همینجا تمام نشد. طبیعی است که بخواهید از شرایط اختصاصی انتخاب رشته نهم به دهم برای هر یک از رشتههای ریاضی و فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی، معارف و علوم اسلامی، فنی و حرفهای و کار و دانش آگاه شوید. پس از اینکه دربارهی همهی این رشتهها با شما حرف زدیم، پس از آن نوبت به عوامل مؤثر بر انتخاب رشته رسید. در پایان هم جدولی ارائه کردیم که به شما کمک میکند در انتخاب رشته پایه نهم به دهم از شخصیتشناسی و تیپ شخصیتی خود غافل نشوید تا در نههایت رشته و شغل مناسب خود را از روی دانش و آگاهی و با فکر و برنامهریزیشده انتخاب کنید. اگر هنوز سردرگم هستید و احساس میکنید برای انتخاب رشته نهم به دهم به کمک مشاوران پرتجربه نیاز دارید، ما در سینا تلنت در کنار شما هستیم.