استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن و استفاده از آن در استخدام

احتمالاً با گیمیفیکیشن آشنایی دارید و می‌خواهید از تآثیر آن بر استعدادیابی شغلی یا از نقش آن در مسیر استخدام آگاه شوید که گذرتان به این مقاله افتاده است اما شاید هم به دنبال روش‌های جدید استعدادیابی شغلی بوده‌اید و از اینجا سر درآورده‌اید و در این صورت، بعید نیست که  گیمیفیکیشن برایتان کلمه‌ای ناآشنا باشد.  پس با این اوصاف، بهتر است پیش از اینکه برویم سر اصل مطلب، در یک کلام بگوییم گیمیفیکشن یعنی چه؟ به زبان ساده، گیمیفیکیشن یعنی هر چیزی را به بازی شبیه کردن. پس وقتی می‌گوییم استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن منظورمان این است که فردی که می‌خواهد در جایی استخدام شود، بازی می‌کند و استعداد  شغلی‌اش کشف می‌شود یا براساس ارزیابی بازی‌هایی که پیش از استخدام انجام می‌دهد، مشخص می‌شود که فرد برای یک موقعیت شغلی، فرد مناسبی هست یا خیر. در این مقاله می‌خواهیم درباره‌ی چیستی و برخی از مزایا و معایب  بهره‌گیری از گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام صحبت کنیم. اگر به استفاده از این روش علاقه‌مند شدید، می‌توانید از چک‌لیست گیمیفیکیشن برای استعدادیابی شغلی در فرایند استخدام کمک بگیرید که در همین مقاله مطرح کرده‌ایم.

گیمیفیکیشن در فرايند استخدام یعنی چه؟

وقتی به فرایند استخدام فکر می‌کنید، اولین چیزی که یادتان می‌آید چیست؟ احتمالاً پر کردن فرم‌های چند‌صفحه‌ای استخدام اولین چیزی است که وقتی صحبت از فرايند استخدام به میان می‌آید، خاطره‌اش برایتان زنده می‌شود. آن هم چه فرم‌هایی! فرم‌های استخدام معمولاً خیلی طولانی و کش‌دار است و به همین دلیل حوصله‌سربر می‌شود. از این گذشته، این فرم‌ها معمولاً پر است از پرسش‌هایی که ضرورتی ندارند. فرم‌های استخدامی مرسوم در اکثر مواقع با پرسش از یک سری اطلاعات شناسنامه‌ای شروع می‌شود و کمابیش پرسش مجدد درباره‌ی همان چیزهایی است که قبلاً هم توی رزومه نوشته‌اید و برای همین شرکت فرستاده‌اید. اگر از فرم‌های استخدام خاطره‌ی خوبی ندارید یا حتی یادآوری‌اش هم ذهنتان را آزار می‌دهد، باید بگویم که شما تنها نیستید!

حالا بیایید با هم شرکتی را تصور کنیم که در فرایند استخدام از گیمیفیکشن استفاده می‌کند و در واقع استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن انجام می‌دهد: به‌جای پر کردن آن فرم‌های خسته‌کننده‌ی تکراری، دعوت می‌شوید به بازی کردن و معما حل کردن و این خیلی هیجان‌انگیز است! تازه ماجرا وقتی هیجان‌انگیزتر می‌شود که متوجه شوید که بازی در یک مرحله خلاصه نمی‌شود و اگر برنده‌ی مرحله‌ی اول باشید به مراحل بعدی راه پیدا می‌کنید. جالب است، نه؟ حس تلاش، رقابت، هیجان و در آخر طعم شیرین پیروزی در یک بازی که غول مرحله‌ی اخر با لبخندی بر لب به شما خواهد گفت از اینکه همکار جدیدی مثل شما دارد خوشحال است. حالا خودتان این‌همه حس و حال خوب را مقایسه کنید با آن فرم‌های تکراری، یکنواخت و اعصاب‌خردکن. احتمالاً الان دارید با خودتان می‌گویید: «زنده‌باد استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن!» یا شاید بگویید: «به‌به! گیمیفیکیشن در فرایند استخدام چقدر باحال است.»  اما اگر از آن دسته افرادی هستید که هم از آن فرم‌های استخدام مرسوم و تکراری خسته‌اید و هم حال و حوصله‌ی حل معما و بازی کردن در فرایند استخدام را ندارید و زیر لب دارید به استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن غر می‌زنید، فقط می‌توانم بگویم که برایتان متأسفم و آب ما با هم به یک جو نمی‌رود.

گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی چه مزایایی دارد؟

استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن به چه درد می‌خورد؟ اصلاً چرا باید در فرایند استخدام و استعدادیابی شغلی ارز گیمیفیکیشن کمک بگیریم؟ پاسخ این سؤال اصلاً عجیب و غریب نیست. اگر در فرایند استخدام یا در روند استعدادیابی شغلی از گیمیفیکیشن استفاده کنید:

• کارجو از همان ابتدا متوجه می‌شود که با سازمانی متفاوت و خلاق طرف است.
• کارجو در فرایند استخدام یا در روند استعدادیابی شغلی خسته و دل‌زده نمی‌شود.
• اگر کارجو از گیمیفیکیشن لذت ببرد و از آن استقبال کند، نشان می‌دهد که او هم مثل سازمان شما خلاق است.
• معمولاً کارجو فقط در صورتی که صبور و باحوصله باشد،فرایند استعدادیابی شغلی به کمک گیمیفیکیشن را به پایان می‌رساند.
• گیمیفیکیشن می‌تواند کاری کند که مدت زمان فرایند استخدام کوتاه‌تر شود.
• گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام، اگر درست طراحی شود، امکان خطا را به‌شدت کاهش می‌دهد.
• گیمیفیکیشن را نمی‌شود دستکاری کرد.

معایب استفاده از گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی چیست؟

در بخش قبلی این مقاله درباره‌ی مزایای گمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی  و فرایند استخدام صحبت کردیم و برخس از آن‌ها را برشمردیم اما ذکر مزایا به این معنا نیست که استفاده از گمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی بی‌عیب و نقص است اما به نظر می‌رسد که مزایای آن بر معایب و دشواری‌های استفاده از آن می‌چربد. در ادامه به برخی از معایب یا دشواری‌های استفاده از گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام اشاره می‌کنیم:

• پیاده‌سازی گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام نیازمند صرف وقت و هزینه‌ی زیاد است.
• هر چیزی که در آن از گیمیفیکیشن یا بازی‌واره‌سازی استفاده شود، الزاماً مفید و کارآمد نخواهد بود.
• برای اینکه در نهایت استفاده از گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام نتیجه‌بخش باشد،  به برنامه‌ریزی و ساختاربندی نیاز دارید که البته کار ساد‌ای هم نیست.
• برای اینکه گمیفیکیشن درست و مناسب و متناسب با استعدادیابی شغلی مدنظرتان را پیدا کنید، باید راه‌ و روش‌های مختلف را امتحان کنید تا در نهایت به آن بازی‌هایی برسید که برای موقعیت شغلی مدنظر مفید و کارراه‌بنداز هستند.

گیمیفیکیشن چگونه به استعدادیابی شغلی و استخدام کمک می‌کند؟

افراد جویای کار به استانداردهای روند استخدام عادت کرده‌اند. لازم است منظورم را دقیق‌تر توضیح بدهم؟ منظورم این است که به نظر می‌رسد سؤالات جلسه‌ی مصاحبه برای استخدام تکراری شده‌اند و با این اوضاع، بعید نیست که متقاضیان چند تا سؤال و جواب احتمالی را آماده کنند. به نظر می‌رسد اگر از گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام استفاده کنید، این‌جور تلاش‌ها و احتمال تقلب یا ناراستی در جلسه‌ی مصاحبه به صفر می‌رسد یا به عبارت دیگر، همه‌چیز به چشم متقاضیانی که خلاق نباشند، نقش بر آب می‌شود. به بیان دیگر اگر شما از آن‌دسته متقاضیانی باشید که سعی می‌کند پیش از جلسه‌ی مصاحبه یا در مسیر استعدادیابی شغلی جواب‌ها را از قبل آماده کند و در روز مصاحبه با سازمانی مواجه شود که به‌جای سؤالات مرسوم از گیمیفیکیشن در فرایند استخدام استفاده می‌کند، حکایتتان می‌شود شبیه آن حکایت معروف از مثنوی مولوی: حکایت آن ناشنوا که به عیادت همسایه‌اش رفت.

سازمانی که از گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی استفاده نمی‌کند، ممعمولاً در فرایند استخدام و روز مصاحبه چه سؤالاتی می‌پرسد؟

• در موقعیت‌های تنش‌زا و استرس‌آور چه عکس‌العملی نشان می‌دهید؟
• چطور مشتری را متقاعد می‌کنید؟ یا این خودکار را به من بفروش!
• پنج سال آینده خودتان را کجا می‌بینید؟

ایراد این نوع سؤالات چیست؟ گذشته از اینکه برخی از متقاضیان ممکن است از قبل جواب‌هایی را آماده کرده باشند یا الزاماً جواب‌هایشان واقعی نباشد، ایراد اصلی این نوع سؤالات در این است که اصلاً کمک نمی‌کنند که متقاضی بتواند استعداد، مهارت و شایستگی‌های شغلی‌خود را بروز بدهد. گیمیفیکیشن چه کار می‌کند؟ نور می‌تاباند  به فضای تیره و تار و مبهم فضای سنتی فرایند استخدام و استعدادیابی شغلی. گیمیفیکیشن کمک می‌کند که متقاضی موقعیت شغلی بتواند استعداد و  تفکر خلاق خود را به کار بگیرد  تا در نهایت بتوانیم استعداد شغلی او را تشخیص بدهیم.

 در ادامه  اشاره می‌کنیم به نمونه‌هایی از گیمیفیکیشن که می‌توان برای استعدادیابی شغلی و در فرایند استخدام از آن‌ها کمک گرفت:

• بازی‌های سفارشی‌سازی‌شده یا بازی‌های اختصاصی سازمان
• حل مشکلات و چالش‌های موجود در صنعت مدنظر و حوزه‌ی فعالیت شرکت
• بازی‌های مرتبط با رفتارشناسی کارکنان
• بازی‌های مرتبط با حل مشکلات احتمالی پیش روی شرکت

چک‌ لیست گیمیفیکیشن برای استعدادیابی شغلی در فرایند استخدام

اگر تا پیش از این برای کمک گرفتن از گیمیفیکیشن در فرایند استخدام یا استفاده گیمیفیکیشن در فرایند استخدام تردید داشتید، احتمالاً تا حالا متقاعد شده‌اید که می‌شود از این روش استفاده کرد و به نتایج خوبی هم رسید. اما این تازه آغاز ماجرا است! بعید نیست که حالا سؤال تازه‌ای ذهنتان را قلقلک بدهد: بازی‌های لازم برای گیمیفیکشن در استعدادیابی شغلی یافرایند استخدام را چطور انتخاب کنیم؟ یا  به بیان دیگر، حق دارید که بخواهید بدانید ملاک انتخاب بازی برای استعدادیابی شغلی با گیمیفیکشن چه چیزهایی است. نگران نباشید! همراه شما هستیم و در ادامه می‌خواهیم معیارهای انتخاب بازی با هدف بهره‌گیری از گیمیفیکشن برای استعدادیابی شغلی در  فرایند استخدام را با شما در میان بگذاریم.

گذشته از اینکه بازی‌هایی که برای استعدادیابی شغلی در فرایند استخدام استفاده می‌شود باید آسان و سرگرم‌کننده باشد، اثربخشی آن زمانی مشخص می‌شود که آن بازی اعتبار هم داشته باشد. برای افزایش اعتبار و اثربخشی این چنین بازی‌هایی لازم است تحقیقات نوروساینس و بررسی‌های حوزه‌ی علوم رفتاری انجام شود. اگر می‌خواهید از آن شرکت‌هایی باشید که در فرایند استخدام استعدادیابی شغلی با گیمیقیکیشن انجام می‌دهد، چک‌لیست زیر به کمکتان می‌آید:

• پیش از انتخاب بازی، تحقیقات همه‌جانبه انجام دهید.
• همواره بازی‌ها را با استفاده از شیوه‌ها و داده‌های جدید به‌روز کنید.
• هر بار نتایج به دست آمده از بازی‌ها را جمع‌آوری، بررسی و تجزیه و تحلیل کنید.
• بازی‌ها باید طوری باشد که افراد را سردرگم نکند و افراد بتوانند به راحتی از آن سر در بیاورند.
• طراحی این بازی‌ها باید جذاب و ترغیب‌کننده باشد.
• درباره‌ی چگونگی استفاده از بازی‌ها در فرایند استخدام و استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن باید استراتژی شفاف وجود داشته باشد.
• هزینه‌ها همیشه اهمیت دارد. هزینه‌های تمام‌شده برای تحقیق، طراحی و اجرای بازی‌هایی که می‌خواهید در فرایند استخدام و برای استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن از آن کمک بگیرید، باید متناسب با بودجه‌ای باشد که به این موضوع اختصاص می‌دهید.

چکیده‌ی کلام درباره‌ی استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن

گیمیفیکیشن یعنی هر چیزی را به بازی تبدیل کردن و استعدادیابی شغلی با گیمیفیکیشن یا استفاده از گمیفیکیشن در فرایند استخدام به زبان ساده یعنی فرایند استخدام را به چیزی شبیه بازی تبدیل کنیم و در نتیجه استعداد شغلی متقاضی کشف شود و به زبان خیلی ساده‌تر یعنی اگر متقاضی این شغل هستی، بیا بازی کن و اگر بازی را بردی، استخدام می‌شوی. اصل مطلب همین است اما این همه‌ی مطلب نیست. اگر می‌خواهید بدانید که یکی از مهم‌ترین کاربردهای گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام چیست باید بگویم  تا حدودی رفتار و شخصیت متقاضیان مشخص می‌شود. مثلاً اینکه فردی که از بازی‌ها خسته نشود و آن را تا انتها ادامه دهد، فردی پیگیر و پرحوصله است. از طرف دیگر، استفاده از گمیفیکیشن برای استعدادیابی شغلی و در فرایند استخدام یک تیر و دو نشان است: هم نشان می‌دهد که خلاقیت در سازمان شما حرف اول را می‌زند و هم متقاضیان را  خلاص می‌کنداز شر سؤالات ناکارآمد و تکراری مرسوم در مصاحبه‌های شغلی با روش‌های سنتی رایج که تقریباً همه‌جا پرسیده می‌شود. البته ناگفته نماند که  استفاده از گمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام، گل بی‌خار نیست و معایبی هم دارد. از جمله اینکه برای طراحی و پیاده‌سازی گیمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و  فرایند استخدام  لازم است  وقت و هزینه‌ی زیادی صرف کنید. اگر به استفاده از گمیفیکیشن در استعدادیابی شغلی و فرایند استخدام علاقه‌مند شده‌اید، در همین مقاله، چک‌ لیست گیمیفیکیشن برای استعدادیابی شغلی در فرایند استخدام را هم پبشنهاد دادیم تا بتوانید از آن کمک بگیرید.