استعدادیابی با هوش مصنوعی!مگه میشه؟
اغراق نیست اگر بگوییم به لطف ChatGPT، نام «هوش مصنوعی» همه‌جا پیچید و تحول تازه در جهان به وجود آمد. یک ابزار همه‌فن حریف که مثل گوگل جواب همه‌چیز را می‌داند؛ اما خیلی سریع‌تر عمل می‌کند. کاربران استقبال خوبی از این ابزار کردند و بعد از مدت کوتاهی ابزارهای هوش مصنوعی با کاربردهای مختلف در دسترس کاربران قرار گرفت. هوش مصنوعی به عنوان همکار دیجیتال با عده زیادی از مردم و مخصوصا دیجیتال‌مارکترها همراه شد. با توجه به عملکرد خوب ابزار، سطح توقع کاربران بالا رفت و یک سوال جنجالی مطرح شد:
اگر هوش مصنوعی آن‌قدر قدرتمند است که با فتوشاپ، کدنویسی و نویسندگی آشناست، آیا شخصیت و استعدادهای مخاطب را درک می‌کند؟ استعدادیابی با هوش مصنوعی امکان‌پذیر است؟
در مقاله امروز این پرسش را بررسی می‌کنیم. این‌جا درمورد همه ابزارها صحبت می‌شود؛ ChatGPT، تست‌های شخصیت‌شناسی و تمام سایت‌هایی که مورد کم‌لطفی قرار گرفته‌اند.
هوش مصنوعی: شکل تازه‌ای از ابزارهای قدیمی
سایت ChatGPT شروع ماجرا بود؛ اما پایانش نیست. چندین ربات و سایت با کاربردهای متفاوت وجود دارند که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. تعداد زیادی از این ابزارها از چند سال قبل فعال بوده‌اند و بعضی از آنها به‌تازگی راه‌اندازی شده‌اند. نکته مشترک بین تمام ابزارها این است که یکسری اطلاعات در اختیار دارند و از آنها برای درک و راهنمایی کاربر استفاده می‌کنند. به‌طور کلی به هر سایت یا برنامه‌ای که توانایی تحلیل داده‌ها طبق دستورالعمل را داشته باشد، هوش مصنوعی می‌گوییم.
یک مثال خوب برای هوش مصنوعی، گوگل است. گوگل و بقیه موتورهای جستجو برای رتبه‌بندی و نمایش سایت‌ها از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. تعداد کمی از موسسه‌های استعدادیابی در ایران که تست شخصیت‌شناسی و استعدادیابی دارند از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. سیناتلنت از اولین موسسه‌های استعدادیابی در ایران است که برای استعدادیابی دقیق‌تر از هوش مصنوعی استفاده می‌کند. در یک جمله بگویم، هر جایی که با یک ابزار هوشمند روبه‌رو هستید، پای هوش مصنوعی در میان است.
استعدادیابی با هوش مصنوعی: راهی نوین به سوی شناسایی نابغه‌ها
همان‌طور که گفتیم، وقتی با چیزی روبه‌رو هستیم که مثل انسان توانایی تجزیه و تجلیل داده‌ها را دارد، یعنی با یک هوش مصنوعی طرف هستیم. این موضوع آن‌قدر گسترده است که برای خودش رشته دانشگاهی دارد. در حال حاضر هوش مصنوعی فقط یک ابزار کمکی است؛ اما با وجود آموزش و مسابقه‌ها هر روز پیشرفت می‌کند و قطعا در این سطح باقی نمی‌ماند. احتمالا در آینده نزدیک یک ربات روبه‌روی شخص می‌ایستد و در چند دقیقه استعدادش را پیدا می‌کند!
نکته مثبت در مورد استعدادیابی با هوش مصنوعی این است که یک ابزار هیچ‌وقت چیزی را فراموش نمی‌کند. اگر با یک شخص مشورت کنید، احتمال این‌که موضوعی را از قلم بی‌اندازد وجود دارد؛ اما ابزارها از تمام داده‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن استفاده می‌کنند. قطعا به‌اندازه یک انسان باهوش نیستند؛ اما با وجود داده‌های گسترده‌ای که دارند، می‌توان روی آنها حساب کرد.
هوش مصنوعی طبق یکسری دستورالعمل کار می‌کند. داده‌ها شامل تعداد زیادی «اما» و «اگر» است که مسیر را به ابزار نشان می‌دهد. مثلا اگر کاربر به فلان سوال جواب «بله» داد، احتمالا در کارهای مدیریتی خوب عمل می‌کند. این‌طوری پاسخ کاربر از چندین فیلتر عبور می‌کند و توانایی‌های شخصی او مشخص می‌شود.
هوش مصنوعی و کشف استعدادها: چگونه تکنولوژی به تشخیص استعدادهای انسانی کمک می‌کند؟
هوش مصنوعی طبق یکسری دستورالعمل کار می‌کند. داده‌ها شامل تعداد زیادی «اما» و «اگر» است که مسیر را به ابزار نشان می‌دهد. مثلا اگر کاربر به فلان سوال جواب «بله» داد، احتمالا در کارهای مدیریتی خوب عمل می‌کند. این‌طوری پاسخ کاربر از چندین فیلتر عبور می‌کند و توانایی‌های او مشخص می‌شود.
حتما متوجه شدید که داده‌ها چه‌قدر مهم هستند. اگر بانک داده قوی باشد، هوش بیشتری دارد و حدسش به واقعیت نزدیک‌تر است. داده‌های هرکدام از ابزارها با دیگری متفاوت است. سایت‌های شخصیت‌شناسی فقط از یکسری مطالب آماده استفاده می‌کنند و فقط درمورد یک موضوع خاص توانایی اظهار نظر دارند. این سایت‌ها قدرت یادگیری ندارند و اگر به‌صورت دستی به‌روزرسانی نشوند، تا سال‌ها تغییر نمی‌کنند. در نقطه مقابل ابزارهایی مثل ChatGPT وجود دارند که می‌فهمند و عوض می‌شوند. یعنی داده‌ها را هم برای کاربر و هم برای خودشان تجزیه و تحلیل می‌کنند. بیشتر این ابزارها از داده‌های قدیمی موتورهای جستجو استفاده می‌کنند؛ یعنی به چندین سایت و نوشته دسترسی دارند. با این حساب جای تعجب نیست که طی چند ماه تا این اندازه محبوب شدند و موضوع استعدادیابی با هوش مصنوعی مطرح شد.
پرورش استعدادها: هوش مصنوعی توانایی آموزش دارد؟
هنوز به جایی نرسیدیم که یک ربات جلوی ما بایستد و آموزش بدهد؛ احتمالا تا چندین سال بعد هم نمی‌رسیم. اما ابزارهای هوش مصنوعی یکسری توانایی و امکانات دارند که به یادگیری کمک می‌کند. برای مثال، شما می‌توانید با کمک هوش مصنوعی زبان انگلیسی خود را تقویت کنید. اصطلاحات عامیانه، کلمه‌های رسمی، گرامر و هرچیزی که برای یادگیری زبان نیاز دارید در داده‌های هوش مصنوعی (ابزارهایی مثل چت جی پی تی) وجود دارد و فقط باید سوال بپرسید. این ابزارها گفتگوهای قبلی را به خاطر می‌سپارند و تحلیل می‌کنند؛ یعنی سطح شما را می‌فهمند.
هوش مصنوعی به تصحیح آزمون‌ها و نمره‌دهی نیز کمک زیادی می‌کند. سوالات چند گزینه‌ای بدون مشکل بررسی می‌شوند و نمره‌ها در اختیار کاربر قرار می‌گیرد. دقیقا مثل کنکور و آزمون‌های سراسری که هر سال برگذار می‌شوند! سوالات جای خالی تا حدودی قابل بررسی هستند؛ البته اگر خوش‌خط بنویسید. احتمالا در آینده نزدیک امکان تصحیح سوال‌های تشریحی نیز فراهم می‌شود.
هوش مصنوعی می‌تواند کانال یوتوب، معلم و دوره خوب متناسب با سطح شما پیدا کند. این‌طوری روند یادگیری سریع‌تر و بدون دردسر پیش می‌رود. کار سختی نیست؛ باید سوالتان را بپرسید و آخر پیام سطح آموزش را مشخص کنید.
شروع استعدادیابی با هوش مصنوعی: چه‌گونه با هوش مصنوعی استعداد خود را کشف کنیم؟
همان‌طور که گفتیم، هوش مصنوعی فقط ابزارهای شبیه ChatGPT نیستند. سایت‌های مختلفی توانایی تحلیل داده و استعدادیابی را دارند. یکی از معروف‌ترین آزمون‌ها که برای شخصیت‌شناسی، استعدادیابی و حتی استخدام استفاده می‌شود، تست دیسک است.تست دیسک 30 سوال از شما می‌پرسد و در نهایت الگوی رفتاری شما را مشخص می‌کند. در مرحله بعدی استعدادها و مشاغل مناسب شما را حدس می‌زند. این آزمون حسابی معروف است و در سایت‌های مختلف انجام می‌شود.
درمورد ChatGPT اوضاع متفاوت است. همین رباتی که سوال‌های عجیب‌وغریب را پاسخ می‌دهد، توانایی درک علاقه و شخصیت کاربر را دارد. برای این‌که حدس هوش مصنوعی درمورد استعداد درونی خود را بشنوید، این کار را انجام دهید:
یک دل‌نوشته ( یا نظر شخصی در مورد یک موضوع کلی) را برای ابزار ارسال کنید و پایینش بنویسید: به نظرت کسی که این متن را نوشته چه خصوصیات و استعدادی دارد؟
چند دقیقه بعد جواب برای شما ارسال می‌شود. چیزی که بیشتر کاربران نمی‌دانند، سطح اطلاعات و کاربرد هوش مصنوعی است. هرچه‌قدر هم که هوش مصنوعی مفید باشد، باز هم یک ابزار است و به اندازه انسان‌ها قدرت تحلیل ندارد. علاوه بر این، ابزارهایی که در اختیار کاربران عادی قرار دارند به اندازه کافی دقیق نیستند. به زبان عامیانه بگوییم، این ابزارها تهِ تهش نیستند. خیلی‌وقت‌ها جواب با واقعیت مو نمی‌زند؛ اما در اکثر مواقع پاسخ هوش مصنوعی به شما فقط یک سرنخ است و باید نتیجه را بسنجید.
سخن آخر
به پایان مقاله رسیدیم. آنچه که اهمیت دارد و باید به آن دقت کرد آن است که هوش مصنوعی نمی‌تواند استعدادیابی دقیقی داشته باشد زیرا که استعدادیاب نیست اما می‌تواند به افرادی که در این حوزه تخصص و تبحر دارند کمک کرده و به شناخت بهتر توانایی‌های افراد و ترسیم مسیر تحصیلی یا شغلی آنها کمک کند. سعی کردم هرچیزی که برای استعدادیابی با هوش مصنوعی کاربرد دارد را بررسی کنم. هوش مصنوعی یک راه میان‌بر نیست، فقط مسیر را هموار می‌کند تا بدون دردسر به مقصد برسید. ابزارها در حال پیشرفت هستند و همین‌طور نمی‌مانند. به‌هرحال ما نمی‌توانیم جلوی تکنولوژی را بگیریم. کسی چه می‌داند، شاید یک روز از کنترل خارج شود!
نظر شما چیست؟ آیا فکر می‌کنید یک روز هوش مصنوعی خواهد توانست حتی در استعدادیابی جای ابزارهای رایج امروزی را بگیرد؟ راستی شما استعدادیابی با استفاده از تست‌ها و ابزارهای رایج و مرسوم را ترجیح می‌دهید یا دوست دارید روش‌های نوین مثل استعدادیابی با هوش مصنوعی را امتحان کنید؟
