آشنایی با انواع رشته‌های تحصیلی
پایه نهم یا همان سال آخر از دوره متوسطه اول، سالی سرنوشت‌ساز است. چرا؟ زیرا در پایان این سال تحصیلی است که باید مسیر ادامه تحصیل خود را مشخص کنند. به این صورت که دانش‌آموزان برای ورود به سال دهم انتخاب رشته می‌کنند و در آینده نزدیک با توجه به همان رشته و پس از قبولی در کنکور وارد دانشگاه خواهند شد. اگر در آینده بخواهند در شغلی مرتبط با تحصیلاتشان فعالیت کنند، بخش زیادی از آینده‌شان به همین انتخاب رشته نهم به دهم گره می‌خورد. با توجه به این توصیف‌ها چه باید کرد؟ دانش‌آموزان پایه نهم باید علاوه بر آگاهی از انواع هوش و استعداد، علاقه‌مندی‌ها و ویژگی‌های شخصیتی‌شان، درباره‌ی انواع رشته‌های تحصیلی اطلاعات جامع و درست کسب کنند تا بتوانند انتخابی هدفمند و آگاهانه داشته باشند.
انتخاب رشته انواع رشته های تحصیلی
دانش‌اموز پایه نهم هستید؟ از اینکه به سینا تلنت آمده‌اید خوشحالیم. می‌دانیم که نیاز دارید با انواع رشته‌های تحصیلی آشنا شوید. پس با ما همراه باشید. رشته‌های دوره‌ی دوم متوسطه به‌طور کلی به چهار دسته تقسیم می‌شوند که عبارت است از رشته‌های نظری، فنی و حرفه‌ای، کار و دانش و علوم و معارف اسلامی. هر کدام از این‌ها هم تقسیم‌بندی‌ها و جزئیات خاص خودشان را دارند و می‌خواهیم درباره‌ی آن‌ها با هم صحبت کنیم.
معرفی انواع رشته های تحصیلی دبیرستان
انواع رشته‌های تحصیلی دبیرستان یا دوره متوسطه دوم به چند دسته تقسیم می‌شود. در اولین سطح تقسیم‌بندی، انواع رشته‌های تحصیلی به شاخه‌های نظری، فنی و حرفه‌ای، کار و دانش و علوم و معارف اسلامی تقسیم‌بندی می‌شود. انواع رشته‌های تحصیلی شاخه نظری عبارتند از ریاضی و فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی. انواع رشته‌های تحصیلی معارف و علوم اسلامی هم به مذاهب و ادیان مختلف مربوط می‌شود. انواع رشته‌های تحصیلی فنی و حرفه‌ای و کار و دانش که به هنرستان نیز شناخته می‌شود در زیر شاخه‌هایی مثل هنر، کشاورزی، صنعت و خدمات تعریف شده است.
معرفی تمام رشته‌های تحصیلی شاخه نظری:
انواع رشته‌های تحصیلی شاخه نظری به چهار دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از: رشته علوم ریاضی و فیزیک، رشته‌ی علوم تجربی، رشته‌ی علوم انسانی، رشته‌ی معارف و علوم اسلامی. در ادامه هر یک از این رشته‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:
رشته علوم ریاضی و فیزیک
همان‌طور که از اسم رشته علوم ریاضی و فیزیک هم پیدا است، برای ورود به این رشته، درس‌های ریاضی و فیزیک اهمیت بیشتری دارد. اما یادتان باشد که درس شیمی هم منحصر به رشته علوم تجربی نیست و به همین دلیل، از اهمیت درس شیمی حتی در رشته ریاضی و فیزیک هم نباید غافل شوید. از طرفی، کسی که می‌خواهد در رشته ریاضی و فیزیک تحصیل کند، باید سطح هوش ریاضی و منطقی بالا داشته باشد. قدرت محاسباتی و قدرت تجزیه و تحلیل هم مهم است اما همه‌چیز به همین‌جا ختم نمی‌شود. فردی که در رشته ریاضی و فیزیک تحصیل می‌کند، باید هوش فضایی خوبی هم داشته باشد تا هم از پس درس‌هایی مثل هندسه به‌خوبی بر بیاید و هم اگر در آینده و در دانشگاه بخواهد در رشته‌هایی مثل معماری ادامه تحصیل بدهد، سر بلند باشد. علاوه بر این، نام رشته ریاضی و فیزیک که می‌آید، شاید بیش از هر چیزی آدم‌ها را به یاد رشته‌های فنی و مهندسی می‌اندازد. دوست دارید مهندس شوید؟ به رشته ریاضی و فیزیک خوش آمدید!
رشته علوم تجربی
از آن دسته افرادی هستید که وقتی در کودکی ازشان می‌پرسیدند می‌خواهید چه کاره شوید، می‌گفتند دکتر؟ خانواده‌تان آرزو دارد شما را در روپوش سفید پزشکی ببیند؟ آن‌قدر مهربان، صبور و دلسوز هستید که در لباس پرستار، جراح، دندان‌پزشک یا مشاغلی شبیه به این در فضای بیمارستان و در مقام عضوی از کادر درمان به جامعه خدمت کنید؟ از کار در محیط آزمایشگاهی لذت می‌برید؟ کمک به بیماران از مسیر کشف یا ساخت دارو برایتان لذت‌بخش‌تر است؟ اگر بخواهید بر اساس علاقه و ویژگی‌های شخصیتی‌تان تصمیم بگیرید، خوب است که در رشته‌ی علوم تجربی تحصیل کنید. اما می‌دانید که این موارد کافی نیست. برای اینکه بتوانید با موفقیت از پس مسیر دشوار و پر فراز و نشیب پیش رویتان بر بیایید، باید در درس‌های مرتبط با رشته‌ی تجربی، به‌ویژه درس‌های شیمی و زیست‌شناسی تسلط کافی داشته باشید.
رشته ادبیات و علوم انسانی
روحیه لطیفی دارید و از شعر و ادبیات خوشتان می‌آید؟ عاشق زبان فارسی هستید؟ به درسة نویسی اهمیت می‌دهید؟ با سختی‌های زبان عربی کنار می‌آیید؟ فلسفه و منطق برایتان جذاب است؟ دوست دارید وکیل شوید و از حق افراد دفاع کنید؟ به حل مسائل اجتماعی علاقه دارید؟ دوست دارید در قامت یک روان‌شناس یا روان‌درمانگر پای حرف دل آدم‌های مختلف بنشینید و با دانش و آگاهی‌تان به آن‌ها کمک کنید؟ به‌راحتی می‌توانید جزئیات را به خاطرتان بسپارید و از بر کنید؟ تبریک می‌گویم! ادامه تحصیل شما در رشته‌ی ادبیات و علوم انسانی بسیار مبارک و موفقیت‌آمیز خواهد بود.
رشته علوم و معارف اسلامی
به بحث و گفت‌وگو در حوزه‌ی دین علاقه دارید؟ تعدد مذاهب و تکثر آرا برایتان جذابیت دارد؟ دوست دارید با ادیان مختلف از زاویای تازه آشنا شوید و در آینده نیز شغلتان با دنیای دین و عرفان مرتبط باشد؟ اگر در کنار همه‌ی این‌ها در درس‌هایی مانند معارف و زبان عربی هم خبره هستید، بعید نیست که مناسب‌ترین گزینه برای انتخاب رشته و ادامه تحصیل برای شما رشته معارف و علوم اسلامی باشد.
معرفی انوع رشته های تحصیلی هنرستان
تا اینجا با رشته‌های نظری آشنا شده‌اید اما احساس می‌کنید به هیچ‌کدام علاقه ندارید یا ممکن است استعدادهای شما در جای دیگری مجال شکوفایی پیدا کنند؟ کاملاً حق دارید و اصلاً ناامید و نگران نباشید. فقط تا پایان این مطلب ما را همراهی کنید. با توجه به اینکه بسیاری از دانش‌آموزان دانش آموزان علاقه دارند در رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش ادامه تحصیل بدهند و فنون و مهارت‌های مختلف را یاد بگیرند، در این بخش کمی درباره‌ی زیرشاخه‌های مختلف رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش صحبت می‌کنیم. به‌طور کلی برای موفقیت در رشته‌های هنرستان لازم است به انجام کارهای فنی و عملی علاقه داشته باشید و توانمندی انجام چنین کارهایی را نیز داشته باشید. برخی از رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش نیز علاوه بر آنچه که گفتیم، نیازمند توجه به ریزه‌کاری‌ها و خلاقیت‌های خاص هنری است.
انواع رشته‌های تحصیلی شاخه فنی و حرفه‌ای
شاخه فنی و حرفه‌ای در مقطع تحصیلی متوسط دوم و طبق دسته‌بندی‌های وزارت آموزش و پرورش در سه زمینه یا زیر شاخه تعریف شده که عبارت است از: صنعت، خدمات و کشاورزی.
پیش از اینکه جزئیات انواع رشته‌های تحصیلی فنی و حرفه‌ای را در زیرشاخه‌های مختلف برایتان بگوییم، شاید بد نباشد اشاره کنیم که به مراکز و واحد‌های آموزشی مجری انواع رشته‌های تحصیلی فنی و حرفه‌ای «هنرستان» نام دارد. در همین راستا، به دانش‌آموزان آن می‌گویند «هنرجو» و دبیران تخصصی آن «هنر‌آموز» نامیده می‌شوند.
از اهداف اصلی شاخه فنی و حرفه‌ای این است که استقلال فکری ایجاد کند و زمینه را برای خلاقیت و نوآوری فراهم کند، استعداد و علاقه هنرجویان را بهتر بشناسد و به اشتغال آن‌ها در آینده، کمک کند. به‌طور کلی رشته‌های فنی و حرفه‌ای به چهار دسته تقسیم می‌شود: هنر، مدیریت و خدمات، صنعت و کشاورزی.
از آنجا که انواع رشته‌های تحصیلی گروه هنر در فنی و حرفه‌ای متنوع است به نام بردن از آن‌ها اکتفا می‌کنیم:
فتوگرافیک، طراحی دوخت، معماری داخلی، صنایع‌دستی، انیمیشن و پویانمایی، تولید برنامه تلویزیونی، گرافیک در هنرستان، نقاشی، نوازندگی ساز جهانی، نوازندگی ساز ایرانی، نمایش، سینما، نقشه‌کشی معماری، طراحی زبان بصری، مرمت آثار فرهنگی، موسیقی مبانی آهنگ‌سازی، پشتیبانی صحنه، چاپ دستی.
انواع رشته‌های تحصیلی گروه مدیریت و خدمات در فنی و حرفه‌ای
انواع رشته‌های تحصیلی گروه مدیریت و خدمات در فنی و حرفه‌ای هم متنوع و عبارت است از:
حسابداری، تربیت کودک، تربیت بدنی، حمل و نقل، ناوبری، مدیریت خانواده، شبکه و نرم‌افزار رایانه‌ای.
انواع رشته‌های تحصیلی زیرگروه صنعت در فنی و حرفه‌ای
انواع رشته‌های تحصیلی زیرگروه صنعت در فنی و حرفه‌ای بسیار متنوع است و انواع مختلفی دارد:
الکتروتکنیک، الکترونیک، الکترونیک و مخابرات دریایی، مکاترونیک، سرامیک، مکانیک خودرو، مکاترونیک، صنایع چوب و مبلمان، ساخت و تولید صرفاً برخی از زیرشاخه‌های گروه صنعت است و انواع رشته‌های تحصیلی این زیرگروه حدود چهل رشته را در برمی‌گیرد.
انواع رشته‌های تحصیلی زیرگروه کشاورزی در فنی و حرفه‌ای
اهل کشاورزی هستید؟ به گل و گیاه علاقه خاصی دارید؟ در پرورش گل و گیاه موفق و مشتاقانه فعالیت می‌کنید و به قول معروف دستتان سبز است؟ به باغبانی و دام‌ها علاقه دارید؟ شاید رشته کشاورزی در فنی و حرفه‌ای جای مناسبی برای ادامه تحصیل شما باشد. انواع رشته‌های تحصیلی زیرگروه کشاورزی عبارت است از امور باغی، امور دامی، امور زراعی، ماشین های کشاورزی و صنایع غذایی.
انواع رشته‌های تحصیلی در شاخه کار و دانش
شاخه کار و دانش در مقطع تحصیلی متوسطه دوره دوم شامل سه زمینه صنعت، خدمات و کشاورزی است. مراکز و واحد‌های آموزشی مربوط به این شاخه «هنرستان کار دانش» نامیده می‌شوند. معمولاً دانش آموزانی که با دروس تئوری میانه‌ی خوبی ندارند و می‌خواهند هر چه سریع‌تر جذب بازار کار شوند به سمت تحصیل این شاخه هدایت می شوند البته همان‌طور که در شاخه فنی و حرفه ای اشاره شد هنر جویان کاردانش نیز می‌توانند بعد از دیپلم هم ادامه تحصیل بدهند و وارد دانشگاه شوند. به‌طور کلی، دانش‌آموزانی که توانایی و حوصله کمتری برای یادگیری دروس نظری و حافظه‌محور دارند و بیشتر دوست دارند که کارهای عملی و مهارت‌محور انجام دهند، در شاخه‌ی کار و دانش موفق‌تر خواهند بود.
انواع رشته‌های تحصیلی فنی و حرفه‌ای و کار و دانش چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟
انواع رشته‌های تحصیلی در شاخه فنی و حرفه‌ای با رشته‌های شاخه کاردانش شباهت زیادی با هم دارند اما ما در اینجا می‌خواهیم به برخی از تفاوت‌هایشان اشاره کنیم:
- شرایط ورود به شاخه فنی و حرفه‌ای از کار و دانش دشوارتر است.
- دروس شاخه فنی و حرفه ای مشکل تر از کار و دانش است.
- دروس عملی و ساعات کارگاهی شاخه کار و دانش بیشتر از فنی و حرفه‌ای است.
- انواع رشته‌های تحصیلی شاخه کار و دانش متنوع‌تر از فنی و حرفه ای است.
- شرایط استخدام برای فارغ‌التحصیلان رشته‌های فنی و حرفه ای بهتر است.
جمع‌بندی
انواع رشته‌های تحصیلی ویژه انتخاب رشته نهم به دهم برای دبیرستان و هنرستان را می‌شناسید؟ انواع رشته‌های تحصیلی شاخه‌های نظری عبارت است از رشته‌های ریاضی و فیزیک، علوم تجربی، ادبیات و علوم انسانی، علوم و معارف اسلامی. انواع رشته‌های تحصیلی فنی و حرفه‌ای و کار و دانش به هم بی‌شباهت نیست اما تفاوت‌هایی هم دارد و به آن‌ها رشته‌های هنرستان می‌گویند. رشته‌های هنرستان بسیار متنوع است و در زیرگروه‌های هنر، مدیریت و خدمات، صنعت و کشاورزی دسته‌بندی می‌شود. اگر چه نمره به‌تنهایی تعیین‌کننده نیست اما ابتدا باید حداقل نمرات و معدل لازم برای ورود به رشته مدنظرتان را کسب کنید تا در کنار آن به سایر عوامل مثل نتایج آزمون علاقه و هوش و استعداد یا نظر دبیران و مشاوران توجه شود. باز هم درباره‌ی انواع رشته‌های تحصیلی سؤالی دارید؟ نگران و ناامید و سردرگم نباشید! سؤالاتتان را با کارشناسان دلسوز و متبحر سینا تلنت در میان بگذارید.
