بیش از 75 درصد از دانشجویان در مورد مسیر شغلی آینده خود اضطراب دارند. بسیاری آنها با اینکه هنوز وارد بازار کار نشدهاند، اما سردرگمی در انتخاب شغل را آرام آرام احساس میکنند. سه تا چهار سال بعد از فارغ التحصیلی به دلیل عدم علاقه یا بازار کار ضعیف، شغل خود را تغییر میدهند. حتی افراد مشهوری مانند «اپرا وینفری» و «دواین جانسون» در شروع کارهای مختلفی انجام دادند تا اینکه استعدادهای خود را کشف کردند. کارشناسان معمولاً علل ناکافی و ناشناخته انگیزهها و نقاط قوت افراد را به عنوان محور اصلی بلاتکلیفی در انتخاب شغل میدانند. در این مقاله از وبسایت «سیناتلنت» در مورد دلایل ناتوانی در انتخاب شغل و نحوه رفع سردرگمی شغلی صحبت میکنیم.
سردرگمی به حالت روانی اشاره دارد که با فقدان تفکر روشن و شفاف مشخص میشود. فرد در حالت سردرگمی، فقدان توانایی در فکر کردن، درست عمل کردن و تصمیم گیری را تجربه میکند. اگر این سردرگمی به موقع و به طور مناسب حل نشود، افراد ممکن است در به دست آوردن شغل مناسب به طور کامل شکست بخورند؛ بنابراین اولین گام برای حل مشکل سردرگمی در انتخاب شغل، تشخیص دلایل این مشکل است. در ادامه به دلایل ناتوانی در انتخاب شغل میپردازیم:
بسیاری از دانش آموزان معمولاً هنگام انتخاب شغل تسلیم انتظارات والدین میشوند، تصمیمی که اغلب منجر به پشیمانی میشود. دانش آموزان جوانی که مقاومت میکنند و تحت فشار والدین خود هستند اغلب خود را در مسیر شغلی ناموفق میبینند. چنین تصمیماتی که برای برآورده کردن خواستههای والدین اتخاذ میشوند در درازمدت برای دانش آموزان غیرمولد تلقی میشوند و باعث نارضایتی از انتخاب رشته و شغل خواهد شد.
سردرگمی در انتخاب شغل اغلب از فقدان آگاهی ناشی میشود و مانع مهمی در تصمیم گیری ایجاد میکند. خواه فقدان دانش در مورد مشاغل پردرآمد بازار کار باشد یا عدم اطمینان در مورد مسیر شغلی ایده آل، این عدم آگاهی انتخابها را محدود کرده و سردرگمی شغلی را تشدید میکند. به همین دلیل است که مشاوره و منتورینگ میتوانید راهی عالی برای افزایش آگاهی از خود و شناخت بازار کار باشد.
بسیاری از دانش آموزان ترجیح میدهند از جمعیت پیروی کرده و هنگام انتخاب مسیر شغلی به نظر همسالان و معلمان خود در مدرسه توجه میکنند. فشار همسالان در تصمیم گیریهای شغلی اغلب میتواند منجر به سردرگمی شود، جایی که دانش آموزان برای رقابت با همسالان خود وارد یک رشته تحصیلی نامناسب میشوند. دانش آموزشی ممکن است در نقاشی استعداد داشته باشد، اما فشار محیط اطراف او را به رشتههای مهندسی وادار میکند.
مطالعات به طور مداوم نشان میدهند که انتخاب شغل مطابق با استعدادها و علائق فردی به طور قابل توجهی چشم انداز دستیابی به موفقیت و رضایت شغلی را افزایش میدهد. درک و استفاده از استعدادهای طبیعی نه تنها به رضایت شخصی کمک میکند، بلکه مسیری را برای تعالی حرفهای ایجاد میکند. با استعدادیابی دانش آموزان میتوانید درک جامعی از تواناییهای خود داشته باشید تا شغل مناسب را مطابق با استعدداهایتان پیدا کنید.
افرادی که تیپ شخصیتی خود را نمیشناسند و وارد مشاغل نامناسب میشوند، دچار سردرگمی در انتخاب شغل خواهند شد. بهتر است دانش آموزان رشته مورد علاقه خود را بر اساس ویژگیهای شخصیتی انتخاب کنند. برعکس، یک شغل میتواند برای کسانی مناسب باشد که با ویژگیهای ذاتی آنها هماهنگ است. برای مثال، افراد با برونگرا در موقعیتهای شغلی که به ارتباطات نیاز دارند موفقتر عمل میکنند، در حالی که افراد درونگرا در کارهای فکری و تحلیلی عالی خواهند بود.
ترسیم یک مسیر شغلی ایده آل و در عین حال واقع بینانه در میان انبوهی از گزینههای شغلی برای بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان چالش برانگیز است. با صرف زمان برای بررسی دلایل اصلی مربوط به سردرگمی در انتخاب شغل میتوانید بهترین راه حلها را برای مشکل خود پیدا کنید. در ادامه به بهترین راهکارها برای رفع بلاتکلیفی در انتخاب شغل اشاره میکنیم:
بهترین راه برای مقابله با سردرگمی در انتخاب شغل این است که استعدادها و علائق خود را شناسایی کنید. با این حال، قبل از بررسی علائق و تواناییهای خود ابتدا باید از یکسری نکات مهم در کاهش سردرگمی شغلی به شرح زیر را اجرا کنید:
نگرشهای منفی مانند «نمیتوانم در محیطهای جدید کاری اعتماد به نفس داشته باشم!» یا «در شغل جدید با چالش زیادی روبرو میشم!» غل و زنجیری هستند که شما را به مبلمان خانه میبندند. اینها فقط ترسهای شما هستند که بیشتر به دلیل عدم مهارت و رشد فردی رخ میدهند.
همانطور که قبلتر گفتیم، سردرگمی شغلی به دلیل انتظارات والدین، بستگان یا همسالان شما به وجود میآیند. علایق، نقاط قوت و ضعف خود را بررسی کنید. به غرایز خود اعتبار لازم را بدهید، اما از آنچه میتوانید به طور واقع بینانه انجام دهید، یک ارزیابی واقعی از استعدادها و تواناییهای خود داشته باشید.
یک مشاور حرفهای میتواند به طور سیستماتیک از طریق جلسات مشاوره و راهنمایی شغلی در مورد سردرگمی شما مشاوره دهد. مشاوران شغلی متخصصانی هستند که مشکلات شما را درک میکنند و میتوانند جهت درست را ارائه دهند. استعدادیابی تحصیلی از خدماتی است که یک مشاور به شما ارائه میدهد.
بیش از سه چهارم دانش آموزان در مورد انتخاب مسیر شغلی احساس اضطراب میکنند و اغلب تحت تأثیر گزینهها و فشارهای خارجی قرار دارند. آنها ذهنیتی شفاف و روشن ندارند و اغلب تحت تاثیر فشار والدین، همسالان و معلمان خود در مدرسه هستند. واقعیت است که شما تنها نیستید و بسیاری از افراد در مرحلهای از زندگی خود دچار سردردگمی شغلی میشوند. با این حال، تنها راه برون رفت از بلاتکلیفی در انتخاب شغل این است که قبل از ورود به دانشگاه یک انتخاب رشته مناسب انجام دهید. اگر هم شغلی دارید که از آن ناراضی هستید، مشاوران ما در سیناتلنت به شما کمک میکنند. توصیه میکنیم از پکیجهای استعدادیابی ما استفاده کنید و درک عمیقی از شخصیت و تواناییهای خود داشته باشید.
من علایق متعددی دارم چگونه میتوانم مسیر شغلی را انتخاب کنم؟
علایق خود را از نظر پایداری بلند مدت و همسویی با ارزشهایتان ارزیابی کنید. مشاغلی را در نظر بگیرید که امکان انعطاف پذیری یا ترکیبی از علایق شما را فراهم میکنند.
آیا باید در انتخابهای شغلی خود اشتیاق یا ثبات را در اولویت قرار دهم؟
برای تعادلی که با اهداف شخصی و مالی شما همسو باشد تلاش کنید. در نظر بگیرید که عناصر شور و اشتیاق را در موقعیت شغلی یا صنعت فعلی خود بگنجانید. همچنین میتوانید مسیرهای شغلی را کاوش کنید که ثبات شغلی خوبی دارند.
آیا باید برای پیدا کردن شغل مناسب باید بیشتر درس بخوانم؟
تحصیلات بیشتر میتواند شما در معرض مشاغل بهتر قرار دهد. دریافت گواهینامه یا شرکت در دورههای آموزشی نیز میتوانند یک نقطه مثبت در رزومه کاری شما باشند.